Ruud Schrama: ‘Biobased verpakkingen aantrekkelijker door hoge olieprijs’

Familiebedrijf Rodenburg Biopolymers is al sinds 1945 bezig met aardappelen. De familie begon met het inzamelen van aardappelreststromen voor de veevoerindustrie. Het bedrijf begon in 2000 te experimenteren met aardappelzetmeel als grondstof voor producten van bioplastic. De aardappelreststromen hiervoor had het bedrijf immers al. “We waren een van de eersten die begonnen met biobased oplossingen en alternatieven voor conventionele plastics”, zegt commercieel directeur Ruud Schrama. “Nu hebben we een product waar steeds meer aandacht voor is en ik verwacht dat dat alleen nog maar gaat groeien.”

Granulaat

Rodenburg Biopolymers levert granulaat (korrels) aan zijn klanten, die het vervolgens zelf kunnen spuitgieten, extruderen, thermoformen of blazen. Dit doet het bedrijf niet alleen voor de voedingsmiddelenindustrie, maar voor vrijwel elke industrie die ermee aan de slag wil.

Speciale compound

Rodenburg kan een speciale compound ontwikkelen op basis van de klantwens. “De compound is de basis voor de verpakkingen en daarmee kunnen we veel. Een flexibele folie, een hard bakje, wel of niet biologisch afbreekbaar, met of zonder vezels, sterk of flexibel.” De compounds bestaan veelal uit aardappelzetmeel en additieven. De samenstelling hiervan bepaalt de toepassing.

Je moet je afvragen: moet plastic wel 100 jaar meegaan?

‘Conventioneel plastic vaak overgekwalificeerd’

“Doordat we alleen maar natuurlijke grondstoffen gebruiken, zijn onze verpakkingen biologisch afbreekbaar: ze vergaan.” In tegenstelling tot conventioneel plastic, waarbij het honderden jaren kan duren voordat het vergaan is en dan nog microplastics achterlaat, laat deze biobased verpakking niks achter. “Eigenlijk is conventioneel plastic vaak overgekwalificeerd. Je moet je afvragen: moet plastic wel 100 jaar meegaan? Onze biobased compounds zijn industrieel composteerbaar. Het verschilt per compound en per wanddikte van de producten, maar over het algemeen vallen ze binnen aanzienlijke tijd uiteen. Temperatuur, luchtvochtigheid en micro-organismen zorgen ervoor dat ze helemaal oplossen. Het voordeel van biobased verpakkingen is echter niet niet hoe lang ze erover doen om te composteren, maar dát ze composteren en niks achterlaten.”

Voedingsverpakkingen

Schrama ziet steeds meer vraag komen vanuit de voedingsindustrie naar de verpakkingsoplossingen van Rodenburg Biopolymers. “Bedrijven willen hiermee aan de slag omdat ze het zelf willen en omdat ze het uiteindelijk moeten. Consumenten verwachten meer en de overheid in de toekomst wellicht ook. Voor de voedingsmiddelenindustrie heeft dit nog een grote uitdaging: voedselveiligheid. De verpakkingen bestaan uit aardappelzetmeel en dat interacteert met vocht. Een verpakking voor vlees is dus moeilijker te maken, omdat de verpakking dan kan interacteren met het voedsel. We hebben in samenwerking met Wageningen UR een PLA- samenstelling (polymeren uit melkzuur) ontwikkeld die hier een oplossing voor kan bieden. Dit is een PLA die dunwandig gespuitgiet kan worden en daarmee gebruikt kan worden als verpakkingsmateriaal.”

Duurzaam alternatief

De bioplastic verpakkingen worden gemaakt uit reststromen. De aardappelschillen hebben een veel lagere CO₂-voetafdruk, zegt Schrama. “Eigenlijk helemaal geen, want anders was het waarschijnlijk vergist of verbrand. Er zijn extra stappen nodig om de compound geschikt te maken om het te kunnen spuitgieten, maar dit is veel minder vervuilend dan bij conventionele plastics. Ook het spuitgieten is duurzamer omdat dit op een lagere tempratuur plaatsvindt dan bij normale plasticvormen. Het spuitproces is wat langzamer. Maar uiteindelijk kunnen de bestaande matrijzen wel gebruikt worden en is het een kwestie van het proces iets anders instellen”

De consument blijft aardappelproducten consumeren, dus zijn er ook reststromen

Aardappelreststromen

De aardappelreststromen worden in de fabriek van Rodenburg Biopolymers verwerkt tot bio-granulaat, dat daarna verder verwerkt kan worden. Bang voor een tekort aan aardappelzetmeel is Schrama niet. “De consument blijft aardappelproducten consumeren, dus zijn er ook reststromen. Nu gaan die grotendeels naar de veevoerindustrie en daar zouden wij eventueel ook nog een deel van kunnen opwaarderen. Er zijn ook nog andere biologische reststromen die we mogelijk zouden kunnen gebruiken. De productie van bioplastic gaat in ieder geval nooit ten kosten van onze voedselproductie.”

Bedrijven hebben een andere prioriteit en beschikken nog over te weinig kennis van verschillende mogelijkheden

Weinig kennis

Rodenburg Biopolymers ziet zijn product dus als de verpakking van de toekomst. Waarom gebruikt nog niet ieder bedrijf het dan? “Dat heeft twee redenen”, zegt Schrama. “Bedrijven hebben een andere prioriteit en beschikken nog over te weinig kennis van verschillende mogelijkheden. Een hamburgerrestaurant heeft als hoofdtaak hamburgers verkopen. Een plastic rietje of het bakje waar ze het in verkopen, speelt een kleinere rol. Als de overheid bepaalt dat de huidige verpakking niet meer is toegestaan, kiezen de bedrijven voor een snelle, simpele oplossing die hun huidige leverancier in huis heeft. Ze weten te weinig over biobased oplossingen.”

Duurder

De tweede reden is volgens Schrama dat biobased verpakkingen vaak ook iets duurder zijn dan reguliere verpakkingen. Hij zegt dat bedrijven vaak alleen kijken naar de kosten en niet naar wat het hen kan opleveren. “Biobased verpakkingen spelen in op een klantwens. Als je dat breed kunt uitdragen, heb je wellicht een voorsprong op de concurrentie. De marketingwaarde is hoog en wordt alleen maar hoger. Daarnaast stijgt de prijs van aardolie en daarmee ook de prijs van afgeleide plastics. Dit kan hét moment zijn om over te stappen op biobased omdat het in verhouding minder duur is geworden.”