Bob Holtermans (Insect Engineers): ‘Reststromen voedsel verwerken met zwarte soldatenvlieg’

Bob Holtermans is sinds 2004 eigenaar van Mush Comb, een bedrijf dat machines maakt voor de champignonteelt. Zo’n zes jaar geleden kwam hij in aanraking met insectenteelt. “Dit was simpelweg via een e-mail”, blikt hij terug. “Het bedrijf Sanergy uit Kenia wilde onze techniek inzetten voor insectenteelt. In 2019 hebben we hiervoor een bewezen concept gemaakt. Toen is de naam Insect Engineers ontstaan. Wat begon met een pilot, is uitgegroeid tot een commercieel bedrijf dat momenteel meer dan 70.000 ton reststromen per jaar verwerkt.” Doel van de onderneming is het maken van turn-key systemen voor de teelt van de zwarte soldatenvlieg, omdat deze het meest geschikt is voor farming. De systemen moeten volgens Holtermans zo commercieel aantrekkelijk mogelijk zijn. “Welke ideeën je ook hebt om te wereld te verbeteren, ze komen alleen van de grond als mensen er uiteindelijk ook geld mee kunnen verdienen.” Sinds de oprichting van Insect Engineers heeft hij al contacten opgedaan in meer dan negentig landen wereldwijd. “Qua projecten hebben we al geleverd in landen als Kenia, Singapore, Turkije, Engeland en Chili.”

Plastic kratten

De insectensector maakt veelal gebruik van plastic kratten van 60x40 centimeter, weet Holtermans. “Persoonlijk zie ik dit meer als een logistieke oplossing; het verplaatsen van kratten. Bij de teelt heb je ook met warmte en vocht te maken.” [caption id="attachment_69220" align="alignleft" width="225"] De kweek van de zwarte soldatenvlieg.[/caption] Insect Engineers heeft daarom de ZOEM-rekken geïntroduceerd. “Dat zijn aluminium bakken van 1,5 meter breed en 30 meter lang met diverse niveaus boven elkaar. Het voordeel van deze rekken is dat er geen bewegende delen in de productieruimte zijn en er dus niets stuk kan gaan. Qua investering vergt dit ook minder dan alle automatisering, die komt kijken bij een kistenbedrijf.” Verder is de efficiëntie heel hoog. “Een bedrijf dat 80 ton reststroom in één productiecel verwerkt, heeft dat binnen twee uur gereed.”

Focus op veevoer en reststromen

De grootste focus van het bedrijf ligt op veevoer en restromen en niet zozeer op voedsel voor menselijke consumptie. “De zwarte soldatenvlieg is een zeer goede reststroomverwerker, maar is wettelijk gezien vaak niet in te zetten voor food. Bij food zijn eerder de meelwormen, krekels en sprinkhanen interessant, maar daar hebben wij geen verstand van. Daarom kijken we voor het eindproduct als eerste naar grote diervoedingsfabrieken en pas daarna naar een mogelijke diversificatie naar food.” Wel kan het voor voedselverwerkingsbedrijven interessant zijn om via de zwarte soldatenvlieg reststromen te verwerken. “We hebben te maken met een groeiende wereldbevolking. Je kunt niet op dezelfde manier voedsel blijven produceren. Daarvoor is de aarde simpelweg te klein. Dus je moet naar alternatieven voor eiwitproductie. Reststromen hebben we hoe dan ook. Als we die reststromen dan inzetten voor produceren van eiwitten door middel van de zwarte soldatenvlieg, dan is dat een win-winsituatie.” De kweek is voor veel verschillende bedrijven interessant. “Dit kan een huisdiervoerfabrikant zijn, een afvalverwerker, een kippenboer, een visvoer- en een veevoerfabrikant, een investeerder, de wereldverbeteraar et cetera.”

Insect School

De insectenindustrie is erg gesloten, is zijn ervaring. “Er is geen kennisdeling. Maar als een sector nog in de kinderschoenen staat, dan kun je die alleen vooruit helpen door het delen van kennis. De teelt is op zich niet heel ingewikkeld. Het is vooral de vakinhoudelijke kennis die echt opgebouwd moet worden. Hiervoor hebben we de Insect School opgericht. Sinds de start op 30 juni 2022, hebben we daar ook al vele mensen en groepen mogen ontvangen.” [caption id="attachment_69222" align="alignright" width="300"] Bij de Insect School kunnen bedrijven hun substraat laten testen.[/caption] Bij de Insect School kunnen belangstellenden zelf aan de slag met de diverse stappen in de teelt. Daarnaast kunnen bedrijven er bijvoorbeeld hun substraat/voer laten testen. Op 23 en 24 november vindt de eerste online cursus over kweek van de zwarte soldatenvlieg plaats. “Deze cursus gaan we straks meerdere malen per jaar geven. Daarnaast komt er een vijfdaagse cursus op locatie.” Hier kunnen mensen dan ook zelf aan de slag met de diverse stappen in het telen van de zwarte soldatenvlieg. “Daarnaast zijn er bedrijven die testen kunnen laten doen voor bijvoorbeeld hun substraat/voer.”

Als een sector in de kinderschoenen staat, dan kun je die alleen vooruit helpen door het delen van kennis

Hij ziet een enorme potentie. “Fictief gesproken is de vraag vanuit de markt minimaal 10.000 kilo product. Maar de huidige productie is 1.000 kilo product. Terwijl de markt potentie misschien wel 1.000.000 kilo product is. We willen er eerst voor zorgen dat de markt op dat minimale niveau terechtkomt. Dan zullen bijvoorbeeld voerfabrikanten het als serieuze optie gaan beschouwen als onderdeel van hun voer. Maar daarvoor is volume nodig. We hebben de Insect School opgericht als doel om die eerste groeifase van de markt te faciliteren. Er moet een plek zijn waar ondernemers naar toe kunnen, willen ze meer weten over deze sector en zelf wellicht beginnen. De Insect School kan hierin het startpunt zijn.”

Nagaan wie de klant is

Voor bedrijven die zich op de kweek van de zwarte soldatenvlieg willen richten, heeft hij de volgende tips: “Laat je goed informeren. Ga eerst ook eens goed na wie je klant is. Dat klinkt heel logisch, maar ik merk dat hier vaak pas later over wordt nagedacht. Neem ook de moeite om een cursus te volgen, online of op locatie. Als je gaat investeren, dan start je vaak als een pilot bedrijf, maar het is goed om op dat moment ook al helder voor ogen te hebben wat de vervolgstap is." Holtermans ziet de toekomst zeer positief. “De wereld zal moeten veranderen. De teelt van de zwarte soldatenvlieg kan hieraan een goede bijdrage leveren. Ik ben eerlijkheidshalve al nieuwsgierig waar de markt over vijf jaar staat, want er staat veel te gebeuren. De positieve energie rond insecten is er al een aantal jaar. Dus alleen de tijd zal uitwijzen wat hiervan werkelijkheid wordt en hoeverre deze sector haar potentie waarmaakt.”