‘Er lekt te veel geld weg in de voedselketen’

“De meeste mensen hebben geen idee wat de boer voor zijn producten krijgt. Ze weten alleen wat zij ervoor moeten betalen in de supermarkt. Er zit een enorm verschil tussen de boerenprijs en de winkelprijs. In de keten lekt veel geld weg. En dat is precies wat we op 21 maart bij een groot aantal supermarkten aan het winkelend publiek gaan vertellen.

Agractie Nederland is hierin gedoken. Weet je wat een varkenshouder in 1981 voor zijn varkens kreeg? De prijs lag toen tussen de vier en vijf gulden per kilo. De afgelopen jaren krijgt hij voor een kilo gemiddeld € 1,50. Dus minder dan veertig jaar geleden.

Opbrengstprijzen dalen, kosten stijgen

Een melkveehouder ontving in 1988 ongeveer een gulden voor een liter, anno 2020 rond de 33 eurocent. De opbrengstprijzen dalen, terwijl alle vaste kosten omhoog gaan. Dat is onrechtvaardig. En het is de verklaring dat boeren steeds meer dieren moeten houden om overeind te blijven. Als je met honderd koeien een redelijk inkomen kunt verdienen, hoef je er geen tweehonderd te hebben. Dat is best uit te leggen aan consumenten.

Biologisch melkveebedrijf geen vetpot

Wij hebben hier een biologisch melkveebedrijf, met 110 koeien en 150 ooien. Wij krijgen 45 cent per liter melk. Zeker, dat is hoger dan de gangbare melkprijs, maar daar staan extra kosten tegenover. Ook bij ons is het geen vetpot. Twee van onze kinderen willen de boerderij overnemen. Het is maar de vraag of dat lukt met de huidige omvang van de veestapel.

Samen met twee andere vrouwen coördineer ik de actie op 21 maart hier in de regio. We gaan ons verhaal vertellen bij één van de supermarkten hier. Ik vertel niet welke dat is. Laat het voor iedereen een verrassing zijn.

Tijdens de actie verkopen we een aantal agrarische producten voor de prijs die de boer ervoor krijgt. Aardappels, eieren, fruit en bijvoorbeeld winterwortelen. De boeren die we hebben gebeld, reageren allemaal enthousiast. Veel van hen bieden direct hulp.

Geen rauwe melk

De aanvoer voor ons verkooppunt is al bijna geregeld. Een pluimveehouder zei: vertel maar hoeveel eieren ik klaar moet zetten. Duizend, vijfduizend? Ik heb eigenlijk nog geen idee. Ik zou ook wel onze eigen melk willen verkopen, maar daar zit toch een risico aan. Rauwe melk moet eerst worden gekookt. Dat kun je wel vertellen, maar mensen zijn het niet meer gewend. Als ze dat vervolgens vergeten, is er een kleine kans dat het misgaat. Daarom hebben wij er voor gekozen dat we bij ons actiepunt geen melk verkopen.

Wat wij hier in Nederland produceren is lekker, gezond en absoluut veilig. Waarom zou je dan kiezen voor vlees uit Argentinië of boontjes uit Kenia?

Dit is niet de eerste actie waar ik aan meedoe. Toen een van onze kinderen op 1 oktober op het Malieveld stond, hield ik een proeverij van Nederlandse agrarische producten in een supermarkt. Wat wij hier in Nederland produceren is lekker, gezond en absoluut veilig. Waarom zou je dan kiezen voor vlees uit Argentinië of boontjes uit Kenia? In die landen is de regelgeving over gebruik van hormonen en bestrijdingsmiddelen veel minder streng dan in ons land. Dat gaan we op 21 maart ook aan het publiek vertellen.

Hogere prijs

Uiteindelijk gaat het er ons om dat boeren een hogere prijs voor hun producten krijgen. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Hopelijk reageert de Tweede Kamer. Laat ze eens onderzoeken waar dat enorme gat tussen de boerenprijs en de winkelprijs vandaan komt. Het is toch vreemd dat de prijs van kleding en bijvoorbeeld elektronica wel elk jaar omhoog gaat en de prijs van boerenproducten niet?

Ik hoop dat de politiek daar wat aan gaat doen. Onze actie zet Den Haag hopelijk onder druk. Daarnaast hopen we ook de druk op de supermarkten te vergroten. Zij hebben een maatschappelijke verantwoordelijkheid en die moeten ze ook nemen.”