Nature Energy: in 2030 meer produceren dan de totale gasbehoefte

In Denemarken wordt een derde van de gasbehoefte afgedekt met gezuiverd biomethaan. Nature Energy produceert een derde van het totale Deense biogasaanbod. Daarvoor collecteert het jaarlijks 4,4 miljoen ton biomassa, waarvan driekwart drijfmest en stalmest is. De weg over de grens is inmiddels ook gevonden. In het oosten van Frankrijk startte afgelopen augustus de bouw van een grootschalige biogasinstallatie volgens Deens model. In de buurt van Nantes heeft het bedrijf een paar jaar geleden een kleinere biogasinstallatie gekocht, voornamelijk met als doel om de Franse markt te leren kennen.

Grootschalige biogasinstallatie in Coevorden

In Nederland is Nature Energy eigenaar van Groen Gas Almere. Deze biogasinstallatie levert jaarlijks 4 miljoen kuub gas. Dit is nog maar het begin. De planning is in het voorjaar van 2023 te starten met de bouw van een grootschalige biogasinstallatie in Coevorden. Deze installatie moet jaarlijks minimaal 20 miljoen kuub biogas leveren op het netwerk. Voor minder doen de Denen het niet. Groot – beter – goedkoper is namelijk hun motto als het gaat om vergistingsinstallaties, verklaart Smedegaard-Hansen.

Waarom is schaalgrootte belangrijk voor jullie?

“Dat heeft alles te maken met efficiëntie en de kwaliteit van de eindproducten. Vroeger dachten we dat een installatie die jaarlijks 10 miljoen kuub gas produceert groot genoeg is. Dat is achterhaald. We bouwen nu installaties die jaarlijks minimaal 20 miljoen kuub biomethaan kunnen leveren op het net. Gezuiverd biogas dus. Onze installaties zijn ook zoveel mogelijk identiek. Wat werkt op de ene locatie kunnen we kopiëren naar een andere. Het streven is dat onze kostprijs in 2029 is gehalveerd ten opzichte van 2019.”

Hoe werken jullie samen met de veehouders die mest leveren?

“We gaan bij voorkeur overeenkomsten aan met collectieven van veehouders die aan ons mest leveren. Een groep boeren gaat dan met ons een levercontract aan en kan aandelen kopen van een fabriek. Ze kunnen tot 49% aandelen kopen. Zo leggen we de aanvoer vast. Soms wil een boer een directe overeenkomst met ons. Desgewenst kan dat, maar liever niet. Het tarief voor de levering hangt af van het drogestofgehalte van de mest. Als het aandeel droge stof tussen 4% en 5% zit, gaat het met gesloten portemonnee. Daaronder betaalt de veehouder een toeslag, daarboven ontvangt hij een bonus.”

Wat is het voordeel voor de veehouder?

“Hij krijgt een mooie, homogene en natuurlijke meststof van ons terug. De veldemissies zijn tot 90% minder met mest die ontgast is. De emissie van methaan neemt het meest af, want dat is uit de mest gehaald. Ook de ammoniakemissie is minder en de nitraatuitspoeling naar het grondwater neemt ook af na vergisting van de mest. In Denemarken werkt de regering aan een CO₂-reductieplan voor de landbouw. Dan wordt dit soort zaken heel belangrijk. Die leveren dan credits op.”

Hebben jullie ervaring met verder raffineren van het digestaat voor de productie van kunstmestvervangers?

“Jazeker. We kunnen bijvoorbeeld het digestaat scheiden in een vaste en vloeibare fractie. Uit deze dunne fractie kun je de ammoniakale stikstof halen. De technieken kunnen we allemaal toepassen, maar vanuit de landbouw is nog geen vraag naar bewerkte meststoffen, die meer op maat zijn voor de gewassen. Als de kunstmestprijs hoog blijft, wordt dat mogelijk snel anders.”

Hoe gaan jullie om met energiegewassen?

“In Denemarken is het vooralsnog toegestaan tot 12% energiegewassen te gebruiken, maar dit percentage zakt eind dit jaar naar 4. Wij gebruiken gemiddeld niet meer dan 4% energiegewassen in onze vergisters. Dat hebben we nooit gedaan, uit oogpunt van de food-feeddiscussie die het gebruik van energiegewassen losmaakt. In Denemarken is het gebruik van mais voor energieproductie vanaf 2025 trouwens helemaal niet meer toegestaan. De Franse biogasinstallatie die wordt gebouwd, gaat voornamelijk draaien op zogeheten tussengewassen. In Frankrijk is het groeiseizoen langer dan in Denemarken. Na de oogst van het hoofdgewas en voor de inzaai van een groenbemester wordt daar een tussengewas geteeld. Dat wordt het hoofdbestanddeel voor onze vergister daar.”

Wat is de rol van biogas in de energietransitie?

“Die rol is best belangrijk. Je kunt niet in de gehele energievraag voorzien met elektriciteit. Een groot deel van de industrie heeft ook gas nodig. Klimaatvriendelijk geproduceerd biogas is het goedkoopste alternatief voor aardgas. Vandaag de dag is de prijs van biogas gelijkwaardig aan aardgas. De subsidie die wij ontvangen, hangt tegenwoordig af van de gasprijs. Wij injecteren onze totale energieproductie op het gasnetwerk, maar we kunnen desgewenst ook elektriciteit produceren. Dat is nog een voordeel van biomassa. Ten opzichte van zonne- of windenergie is de productie van biogas jaarrond constant. Het potentieel voor biogasproductie in Europa is trouwens nog enorm. Er is voldoende biomassa om 2.000 installaties te laten draaien met een schaalgrootte van minimaal 20.000 kuub biogasproductie per jaar. In Denemarken is het groengaspotentieel dusdanig dat we in 2030 2,5 maal meer kunnen produceren dan de totale gasbehoefte.”

En wat is de rol van Nature Energy?

“Wij ontwerpen, bouwen en exploiteren biogascentrales voor de productie van groen gas en synthetische brandstof. Het bedrijf bestaat al veertig jaar. Lang geleden zaten we in de levering van aardgas en waren we netbeheerder. Deze activiteit is verkocht aan het Deense Evida. Vijftien jaar geleden kwam de discussie op over de koers van het bedrijf. De omslag kwam in 2012 toen de Deense regering het wettelijk mogelijk maakte om op grootschalige wijze biogas te produceren en dat op te waarderen tot biomethaan en op het netwerk te leveren. In 2015 is onze productie van groen gas op gang gekomen.”