Lars Oostveen, business developer bij Spireaux, met de spirulina voor de testreactoren waarin proeven worden gedaan met de kweek van spirulina. - Foto: Fred Libochant
Waar ‘superfood’ spirulina (micro-algen) vaak gedroogd wordt verkocht, kan start-up Spireaux verse spirulina produceren zonder dat er zonlicht bij nodig is. Het hoopt daarmee een duurzaam alternatief eiwit te gaan leveren.
Het moest het jaar worden waarin start-up Spireaux een vliegende start zou maken. De productie die wordt opgestart en de evenementen op de agenda moesten het beginnende bedrijf, dat verse spirulina voor humane voeding produceert, op de kaart zetten.
Het coronavirus gooit echter roet in het eten. “De coronacrisis pakt voor sommige food-bedrijven positief uit, maar niet voor een start-up als Spireaux die nog nauwelijks bekendheid heeft”, aldus Lars Oostveen van Spireaux. Hij houdt zich bezig met business development binnen het bedrijf.
Micro-algen inzetten voor humane voeding
Spireaux begon vijf jaar geleden in de woonkamer van oprichter Tim van Koolwijk. Na een onderzoekproject naar spirulina in Indonesië was hij geïnspireerd iets te doen met micro-algen voor humane voeding. Van Koolwijk, die een achtergrond in Industrial Design heeft, ontwikkelde een nieuwe manier om de cyanobacterie (een bacterie met bladgroen, soms ook geschaard onder de micro-algen) spirulina te kweken.
Spirulina bevat veel en goed opneembaar eiwit, omega-3-vetzuren, vitamines, mineralen en antioxidanten. Vanwege deze eigenschappen wordt de cyanobacterie in Nederland al verkocht als superfood. Het ligt echter in gedroogde vorm in de schappen.
Spirulina kan overal doorheen worden gemengd zonder dat smaak en geur van het voedingsmiddel veranderen
Oostveen: “Het drogen heeft impact op de smaak en de voedingswaarde. Wij produceren verse spirulina. Dat is neutraal in smaak en geur, waardoor het overal doorheen kan worden gemengd zonder dat de smaak en de geur van het voedingsmiddel veranderen. Daarnaast gebruiken we een bijzondere techniek. Dat samen is echt uniek.”
Kweek spirulina niet in vijver buiten, maar in soort vertical farm
De techniek die Spireaux gebruikt, is bedacht door Van Koolwijk. De groene spirulina-pasta wordt gemaakt in bioreactoren. “In een soort tank vermenigvuldigt een spirulina-kweek zich met behulp van ledlicht, CO2, warmte en meststoffen. Iedere twee weken verdubbelt de substantie zich. Normaal gesproken vindt de kweek van spirulina en micro-algen buiten plaats, in grote vijvers op plaatsen waar veel zon is. Onze techniek maakt het mogelijk binnen te kweken, als een soort vertical farm, zonder afhankelijk te zijn van de zon of van grote oppervlaktes land.”
“Daarbij is kweek in een bioreactor ook volledig voedselveilig voor verse pasta. In vijvers kan nog wel eens verontreinigd raken door bijvoorbeeld vogelpoep. Om die reden wordt de spirulina vaak gedroogd”, aldus Oostveen.
Spireaux zet in op verkoop aan voedselfabrikanten
Het doel van Spireaux is om zijn product business-to-business te verkopen aan voedselfabrikanten. “Fabrikanten die bijvoorbeeld de voedingswaarde van hun producten willen verbeteren. Denk bijvoorbeeld aan smoothies of soepen.” De spirulina-pasta heeft een diep donkergroene kleur, die duidelijk aanwezig blijft als die verwerkt wordt in voeding.
“Dat kan sommige mensen in eerste instantie misschien afschrikken, maar de groene kleur staat ook voor ‘gezond’. Het is in dit opzicht belangrijk om het product bekend te maken bij de consument en de voordelen ervan te communiceren. Dan is de kleur minder van belang.”
Lees verder onder de tweet
Spirulina in hummus
Een van die momenten om consumenten kennis te laten maken met spirulina was gepland tijdens de Dutch Food Week. De activiteit werd echter afgelast vanwege het coronavirus. “Het is moeilijk om deze tijd direct contact te krijgen met bedrijven en consumenten.”
De start-up heeft nu vooral nog kleine initiatieven lopen. “We leveren aan een white-label producent van hummus. Ook zijn we in gesprek met onder andere chefs en mensen die verstand hebben van recepturen. We zijn op zoek naar meer samenwerkingen met bedrijven. Ons doel is om te bewijzen dat we kunnen leveren. Als we dat kunnen, zullen er ook mogelijkheden ontstaan bij grotere voedingsmiddelenbedrijven.”
Zodra we kunnen opschalen, wordt de prijs vergelijkbaar met traditionele eiwitbronnen
Op dit moment worden zeven reactoren geïnstalleerd, waarmee naar verwachting 100 kilo aan spirulina per week kan worden geproduceerd. De kosten zijn nog hoog. “Het zijn vooral de vaste kosten die de kostprijs hoog maken. Zodra we kunnen opschalen, wordt de prijs vergelijkbaar met traditionele eiwitbronnen.”
Oostveen verwacht dat wanneer Spireaux heeft bewezen te kunnen leveren, ook nieuwe investeerders zullen aanhaken. “Op dit moment ontvangen we een financiering van Stichting Doen en subsidies van de gemeente Rotterdam. Ook hebben we een aantal prijzen gewonnen.” Daarmee kunnen nu vier medewerkers, waarvan twee parttime, betaald worden.
Voedingsbranche verduurzamen met deze eiwitbron
Ondanks de lastige tijd voor de start-up, hoopt die de komende jaren aan bekendheid en netwerk te winnen. “We hebben een enorme visie. We willen de voedingsbranche verduurzamen met onze duurzame eiwitbron en onderdeel zijn van een groot scala aan nieuwe eiwitbronnen. Het is niet makkelijk, maar dat is altijd zo als je een ‘disruptor’ bent. Mensen zijn zich steeds meer bewust van hoe niet-duurzaam de voedingssector is. Hopelijk neemt dat sentiment nog verder toe, zodat wij daar op in kunnen spelen.”
