Toekomst van kweekvlees

Is de productie van betaalbaar kweekvlees haalbaar?

Het doel van de kweekvleesindustrie is om producten te maken die een gelijke prijs hebben met vleesproducten. De productie kost nu namelijk fors meer dan traditioneel vlees. Bedrijven kunnen hun kweekvleesproducten wel verkopen voor dezelfde prijs als traditioneel vlees, wat nu bij de eerste producten gebeurt, maar om break-even of winst te draaien, zullen de kosten flink omlaag moeten. Bedrijven zullen uiteindelijk rendabel moeten worden. Om dat te bereiken is het naar beneden brengen van de kosten van de groeimedia essentieel. Daarnaast is opschaling een van de belangrijkste uitdagingen.

Wanneer ligt kweekvlees in de supermarkt?

Momenteel wordt kweekvlees in beperkte hoeveelheden verkocht via restaurants in twee verschillende landen. Om kweekvlees in de supermarkt te krijgen, is opschaling van de productie nodig. Daarvoor is weer financiering nodig. Het is ook goed voor te stellen dat supermarkten producten in hun schappen willen leggen die niet (te) hoog geprijsd zijn. Daarom moeten de kosten van de productie van kweekvlees eerst omlaag. Daarnaast is er in landen buitenom de Verenigde Staten en Singapore eerst wettelijke goedkeuring essentieel.

Het Nederlandse bedrijf Mosa Meat kondigde drie jaar geleden aan nog aan vanaf 2023 een kweekvleesburger in het supermarktschap te willen hebben. Momenteel geeft het bedrijf aan dat dit niet eerder dan eind 2025 wordt verwacht, zo schrijft business insider.

Is er een toekomstige rol voor veehouders in de kweekvleesproductie?

De organisatie RESPECTfarms en partners is een haalbaarheidsonderzoek gestart naar de productie van kweekvlees op boerenbedrijven. Tijdens deze studie wil het consortium het concept van het produceren van kweekvlees op conventionele Europese boerenbedrijven ‘bewijzen’ door een kweekvleesboerderij en een digitaal prototype te ontwerpen. Een van de bedrijven in het consortium is kweekvleesbedrijf Mosa Meat.

Het bedrijf van vleesveehouder Leon Moonen uit Sint Oedenrode zou als één van de eerste proefbedrijven kunnen fungeren. Hij richt zich met zijn Crole Hoeve op natuurbegrazing door Limousins en Hooglanders in omliggende natuurgebieden. Hij heeft eigen afzetkanalen voor het Crole-vlees, waaronder naar restaurants, en organiseert workshops voor vleesbereiding.

Sinds enige tijd heeft hij contacten met Mosa Meat en Ira van Eelen, dochter van de grondlegger van de kweeksvleestechnologie en adviseur voor diverse bedrijven en organisaties. Ondanks dat nog wat hordes moeten worden genomen, waaronder financiering en vergunningen, staat het Limburgse bedrijf aan de vooravond van het grootschalig produceren van kweekvlees.

Waar veel ondernemers in de veehouderij met argusogen de ontwikkeling volgen, ziet Moonen het juist als een kans voor de sector en zijn eigen bedrijf. “Ik zie kweekvlees niet als een bedreiging, het gaat echt niet de hele vleesproductie overnemen.”

Zijn er beursgenoteerde kweekvleesbedrijven?

Het enige bedrijf dat zich volledig richt op kweekvlees én beursgenoteerd is, is Steakholder Foods. Dit Israëlische bedrijf, dat eerder MeaTech heette, startte in 2019 en is genoteerd aan de Nasdaq sinds maart 2021. Wie wil beleggen in kweekvlees, kan daarnaast terecht bij verschillende investeringsmaatschappijen of fondsen die investeren in kweekvlees.

Het totaal aantal bedrijven wereldwijd dat zich bezighoudt met kweekvlees groeide in 2023 tot boven de 150. 

Welke partijen investeren in kweekvlees?

Van 2010 tot 2022 haalden bedrijven die alleen of voornamelijk actief zijn in alternatieve eiwitten (dit betreft niet alleen kweekvlees, maar ook -vis, plantaardige eiwitten en eiwitten uit fermentatie) een bedrag van ruim $ 14 miljard op. Dat blijkt uit rapporten van de The Good Food Institute (GFI). Volgens GFI groeide het bedrag ieder jaar snel, maar kwam er een vertraging in de groei in 2022. Vorig jaar kwam het totale bedrag uit op $ 2,9 miljard, tegenover $ 5 miljard in 2021. 

Grote vleesbedrijven wereldwijd investeren ook in kweekvlees. Het Braziliaanse vleesbedrijf bouwt een fabriek voor kweekvlees in Spanje. De fabriek wordt gebouwd door dochterbedrijf BioTech Foods, waarvan JBS in 2021 51% van de aandelen kocht. Er zou capaciteit zijn voor productie van 1.000 ton rund-kweekvlees per jaar, met de mogelijkheid uit te breiden tot 4.000 ton jaarlijkse productie. De fabriek moet halverwege 2024 gereed zijn. Daarnaast is het vleesbedrijf in thuisland Brazilië bezig met de opzet van een Biotech Innovation Center voor de ontwikkeling van de technologie voor het produceren van kweekvlees. JBS gaat naar verwachting $ 62 miljoen investeren in het onderzoekscentrum.

JBS is niet het enige vleesbedrijf dat zich bezighoudt met kweekvlees. Het eveneens Braziliaanse vleesbedrijf BRF investeerde een aantal jaar terug in een kweekvleesbedrijf en de Duitse PHW Group dat ook. PHW investeert onder andere in de Israëlische start-up Supermeat en is ook betrokken bij het Israëlische Redefine Meat.

In Nederland is via het Nationaal Groeifonds € 60 miljoen toegezegd voor een project rondom de verdere ontwikkeling van kweekvlees. Om aanspraak te maken op een zak geld uit het fonds, konden bedrijven en instanties een voorstel doen. De initiatiefnemers van dit project stelden: “We zien grote ontwikkelingen in het buitenland en staan als Nederland voor een keuze; nu investeren en de vruchten plukken, of kennis en inkomsten laten wegvloeien naar het buitenland. Het Nationaal Groeifonds is de manier waarop Nederland deze verdienkans kan grijpen.”

Investering in kweekvlees kan ook uit een hele ander hoek komen. Acteur Leonardo DiCaprio investeert met regelmaat in projecten binnen de eiwittransitie. Zo investeert de Amerikaanse acteur in het Nederlandse Mosa Meat en in het Israelische Aleph Farms, beide bedrijven ontwikkelen kweekvlees.