Ouders, maak het verschil!

Als het gaat over gedrag dat we als maatschappij graag willen stimuleren, zoals gezonder of duurzamer eten, wordt vaak gekeken naar de jeugd.

Want als jonge mensen ander (lees: beter) gedrag aanleren, dan hebben zij daar niet alleen zelf een leven lang plezier van, maar geven ze dat later ook weer door aan hun eigen kinderen. De jeugd heeft immers de toekomst. Om jongeren te bereiken, worden dan lespakketten voor scholen ontwikkeld, zoals kook- en smaaklessen. Ik wil niet beweren dat educatie niet belangrijk is. Want waarom zou je je gedrag aanpassen als je niet weet waarom? Maar ik denk dat dit slechts een deel van de oplossing is. Ons gedrag is namelijk in grote mate geroutiniseerd en aangeleerd. En daar komen ouders om de hoek kijken.

Twijfel of plantaardig eten gezond is

Met collega’s van zeven hbo-instellingen en zeven mbo-instellingen doe ik onderzoek naar hoe mbo’ers denken over plantaardig(er) eten. We hebben meer dan 150 mbo-studenten geïnterviewd en die interviews geanalyseerd. We vonden maar weinig expliciete weerstand tegen een eetpatroon met minder dierlijke producten, maar veruit de meeste van onze respondenten eten ‘gewoon’ vlees (en andere dierlijke producten). Een van de redenen daarvoor is dat hun motivatie om ‘anders’ te gaan eten beperkt is: duurzaamheid is niet echt een thema voor ze, en sommigen twijfelen of plantaardig eten gezond is.

Eten wat de pot schaft

Desalniettemin gaven veel respondenten ook aan dat ze op zich open staan voor een plantaardiger eetpatroon. Ze willen er alleen niet te veel voor doen of er te veel mee bezig zijn. En daar zit wat mij betreft een opening voor verandering. Want wat ook duidelijk werd uit het onderzoek: de meeste mbo-studenten wonen bij hun ouders en eten wat die voor ze koken. Met andere woorden: de studenten eten vlees omdat hun ouders dat doen. Ze eten simpelweg wat de pot schaft. Dat suggereert dat het juist de ouders zijn die ervoor kunnen zorgen dat hun kinderen wat vaker plantaardig eten. Want wat zij elke avond op tafel zetten, bepaalt niet alleen in grote mate wat jongeren in de praktijk eten, maar beïnvloedt ook wat die jongeren als een normale maaltijd zien.

Jong geleerd is oud gedaan. Kook dus eens wat vaker plantaardig voor je kinderen: daar kan geen lesprogramma tegenop.