Vleestaks bespaart miljarden aan klimaat- en gezondheidskosten

Een vleestaks en geen belasting op groente en fruit kan klimaatverandering en gezondheidskosten met miljarden verminderen. Dat blijkt uit onderzoek van Oxford University. Die keek naar het effect van een andere omzetbelasting op vlees, zuivel, groente en fruit in alle lidstaten van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk.

Het onderzoek, gepubliceerd in Nature, berekent het effect van voedsel belasten op basis van hoe gezond of klimaat belastend het voedselproduct is. Twee voedselcategorieën komen aan bod: vlees en zuivel en groente en fruit. Op vlees en zuivel staat in Europa een gemiddeld btw-tarief van 8%, terwijl op groente en fruit het btw-tarief gemiddeld 9% bedraagt. Bij een 0% btw-tarief op groente en fruit eten mensen een portie groente en fruit meer per week. Bij het volle btw-tarief van 21% op vlees en zuivel eten mensen een portie vlees per week minder.

Voedsel blijft betaalbaar en btw-opbrengst stijgt

Deze hervorming van het btw-stelsel houdt volgens de onderzoekers eten net zo betaalbaar voor consumenten. De btw-opbrengst voor de overheid neemt zelfs toe. Een hogere vraag voor laaggeprijsd groente en fruit compenseert de lagere omzet op vlees en zuivel. Btw-opbrengsten uit voedselconsumptie nemen bij de nieuwe belasting van groente en fruit en vlees en zuivel toe met een derde naar $45 miljard. De kosten van de klimaatverandering nemen door de lagere vlees- en zuivelconsumptie af met $12 miljard, omdat de CO_2-uitstoot vermindert. De gezondheidszorgkosten nemen af met $26 miljard.

Goed voor de economie

De kostenbesparing bij een hoog btw-tarief op vlees en zuivel geen belasting op groente en fruit is aanzienlijk. Het Verenigd Koninkrijk en Polen profiteren economisch het meest van de verlaging van de kosten van de gezondheidszorg en klimaatverandering. Oxford University becijfert voor deze landen een stijging van het bruto binnenlands product (BBP) met 0,7-0,8%. Als de btw op alleen een van de categorieën wordt gewijzigd, is het effect op volksgezondheid, klimaat en economie minder groot.

Btw-hervorming scheelt levens, uitstoot, water en land

Uitgedrukt in andere cijfers betekent een andere belasting van voedsel minder doden, minder uitstoot van broeikasgassen en minder verbruik van water en land. Zwaardere belasting van vlees en zuivel en geen belasting op groente en fruit scheelt volgens de onderzoekers 170.000 doden aan voedselgerelateerde ziekten. Een grotere consumptie van groente en fruit voorkomt drie kwart van deze sterfte. Een kleinere consumptie van rood vlees voorkomt 15% van de 170.000 doden. Zowel de uitstoot van het voedselsysteem en het land gebruik voor voedselproductie nemen af met 6%. De andere belasting van voedsel bespaart 5% van het drinkwater. Een grotere consumptie van groente en fruit zorgt voor een betere volksgezondheid, terwijl een lagere consumptie van vlees en zuivel voordelig is voor het milieu en de btw-opbrengst.