Plant FWD: Een transitie gaat over meer dan groeien

De eiwittransitie lijkt stilgevallen. Na jaren van groei, blijft de verkoop van plantaardige producten haken. Maar is dat erg? Nee. Dat beargumenteren sprekers tijdens Plant FWD op 8 en 9 april in Amsterdam.

Dat de markt voor plantaardige voeding stagneert, is volgens ondernemer Edwin Bark niet erg. Bark, CEO bij Redefine Meat, vertelt op Plant FWD dat het juist heel normaal is dat dit gebeurt: “Er is nu veel discussie over hoe gezond vleesvervangers zijn. Bevatten ze niet te veel vet en zout en zijn ze ultrabewerkt? Dat hoort bij de fase van de transitie waar we in zitten. Het moet schuren.” In plaats van kijken waar we nu zijn, moeten we volgens hem terugkijken. “We vergeten soms waar we vandaan komen. De plantaardige categorie is enorm gegroeid vanuit het niks en blijft stabiel. Er is enorm veel innovatie geweest en nog steeds.”

Het gaat ook over afbraak en verlies

In een transitie gaat het niet alleen over innovatie en groeien, maar ook afbraak en verlies. Anna-Louise Peeters van de TU Delft spreekt op Plant FWD over de pijn van het loslaten van het bestaande eetpatroon en voedselproductie. “De pijn van het loslaten blijft vaak onderbelicht, want meer plantaardig betekent ook minder dierlijk. Daarmee bedoel ik de pijn van een boerderij verkopen, je koeien wegdoen. Pijn wordt niet bij stilgestaan, maar overheen gestapt.”

Het omarmen van de weerstand tegen de transitie, omdat mensen moeite hebben met het loslaten, zorgt juist voor vooruitgang. “Hoe kunnen we verschillende spelers in de transitie helpen met afbreken en afscheid nemen. Dat druist tegen het kapitalistische in. Er is een sterke voorkeur voor innovatie, creatie, bouwen. Die voorkeur voor het nieuwe en meer is heel menselijk. Terwijl vergeten en loslaten net zo belangrijk is.”

Zo bekeken is een plateau in de vraag naar vleesvervangers én de vraag naar vlees geen slechte ontwikkeling. “Als we dingen wegdoen scheppen we ruimte voor het alternatief. Hierbij hoort het aanvaarden van de leegte. In Japan hebben ze daar bijvoorbeeld veel meer waardering voor. Het is een voorwaarde voor invulling.” Deze tijd van aarzelende groei in plantaardige alternatieven en iets lagere verkoop van vlees kan een voorbode zijn voor een hele nieuwe invulling. 

Hoe werkt verandering en groei?

Om te illustreren hoe verandering en groei werkt, vertelt Bark over Redefine Meat. Dit bedrijf maakt whole-cut vleesvervangers op basis van een 3D-printtechniek. “We begonnen met het idee om 3D-printers in supermarkten of slagerijen te zetten. Op die manier konden consumenten een stuk vlees op basis van hun eigen voorkeuren maken. Dat werkte niet, want dat was veel te ingewikkeld. We hebben toen een verandering bij onszelf moeten maken door de productie centraal in te richten.” Het bedrijf veranderde van een technologiebedrijf met een 3D-print technologie naar een foodtech-bedrijf. “We hebben toen ook de naam moeten veranderen, Jet-Eat spreekt niet lekker aan in de consumentenmarkt. Het heeft zeer weinig verhaal. Redefine Meat vertelt daarentegen wel een verhaal.”

“In de zeven jaar dat wij bezig zijn, is er al veel veranderd. Als je dat bedenkt, want kan er dan wel niet gebeuren in de aankomende zeven jaar? Verandering is ingewikkeld en kost tijd en daar moeten we ons bewust van blijven.” Zelf gelooft Bark dat vleesvervangers, of new meat zoals hij het zelf liever noemt, de koe kan verslaan. Dat product is volgens hem uit geïnnoveerd. “Innovatie is nodig voor groei en daarom moeten wij als categorie daar ook op in blijven zetten.”

Medeauteur: Isolde van Leeuwen