Archieffoto van bietenvervoer per schip. Volgende week start een pilot met bulk- en containervervoer van bieten over het water vanuit Zuid-Limburg. Foto: Cosun Beet Company
In dit artikel
Cosun Beet Company onderzoekt of Limburgse bieten voortaan weer per schip naar de fabriek kunnen. Voordelen zouden behalve minder auto’s op de weg, ook lagere kosten en minder CO2-uitstoot kunnen zijn. Misschien volgen later andere gebieden.
Volgende week worden in Stein Zuid-Limburgse suikerbieten in bulk in een binnenschip geladen om in de fabriek van Cosun Beet Company (CBC) in Dinteloord te worden verwerkt. Een stukje naar het noorden in Born worden een paar weken later open 40-voets containers met bieten geladen, eveneens met de bestemming Dinteloord. Parallel aan dit vervoer over het water brengen ook vrachtwagens Zuidl-Limburgse bieten naar Dinteloord.
Het gaat om een proef om te zien of in de praktijk het vervoer van suikerbieten per schip voordelen biedt ten opzichte van dat met vrachtwagens. De proef moet uitwijzen in welke mate deze vorm van transport bijdraagt aan verlaging van de CO2-uitstoot, lagere kosten en minder druk op het wegennet.
28.000 ritten vanuit Limburg
Voor wat betreft het laatste zou de provincie Noord-Brabant graag de druk op het wegennet rond met name Eindhoven verlagen. In de onderste helft van Limburg wordt 5.000 hectare suikerbieten geteeld, wat neerkomt op zo’n 14.000 vrachten. Inclusief de heenreis is dat 28.000 ritten. “Bietentransport speelt gedurende de campagne een substantiële rol in de verkeersdrukte”, licht Arno Huijsmans van CBC toe. Op zoek naar alternatieven voor wegtransport is ook gekeken naar vervoer per spoor, maar die optie viel snel af. Veel te duur.
Huismans wil geen concreet bedrag kwijt over wat bietentransport precies kost. Wel dat de transportafstand voor alle bieten gemiddeld 85 kilometer is. Uitgaand van het ronde getal van € 1 per vrachtwagenkilometer en 35 ton per auto, zou dan het transport naar de fabriek gemiddeld € 5 à € 6 per ton kosten. “Per spoor is een paar keer duurder.”
Transport over water is niks nieuws
Transport van bieten over het water is op zich niks nieuws. De veertig suikerfabrieken die Nederland ooit telde, lagen allemaal aan het water. Tot 2007 werden vanuit Limburg en de Wieringermeer nog bieten in het schip geladen. Een flinke efficiëntieslag in het wegtransprt werd toen gemaakt door de overstap van vrachtwagentrailers met een aluminium chassis, waardoor de trailer van leeg-18 ton naar leeg-15 ton ging. Bovendien gingen Zuid-Limburgse bieten niet langer naar (toen nog) Puttershoek, maar naar Pfeiffer&Lange net over de grens in Duitsland.
Momenteel varen alleen nog twee schepen met bieten van Texel naar Vierverlaten.
Rendementsverlies
Behalve naar de transportkosten, CO2-effect en druk op het wegennet wordt in de vergelijking ook gekeken naar verschillen in de mate waarin de bieten tijdens transport worden beschadigd en met welk rendementsverlies dat gepaard gaat. Tussen bulktransport en container vervoer zitten verschillen in de handeling. Bij bulk per schip worden de bieten vaker beroerd dan wanneer ze in een container gaan en zo het schip in. Het grootste verlies treedt op de eerste drie dagen na de kneuzing. “Dat kan een impact hebben op het rendement.”
Niet van Klundert naar Dinteloord
Als de pilot positief uitpakt, inclusief de keuze voor bulk of containers, dan gaat CBC zeker van vervoersmodaliteit veranderen, voorspelt Huijsmans. “Mogelijk kunnen we later het scheepstransport uitbreiden naar andere regio’s. Dan ziet het plaatje er nog indrukwekkender uit.” Tegelijk is het uitgesloten dat uiteindelijk alle 8 miljoen ton suikerbieten per schip naar de fabriek gaan. “We gaan geen bieten vanuit Klundert per schip naar Dinterloord brengen, en ook niet vanuit Assen naar Groningen. “Maar afhankelijk van hoe het precies zit met de sluizen en bruggen, kun je wel denken aan meer gebieden waarvandaan de bieten per schip kunnen worden opgehaald.”