Pakken havermelk in de koelkast. Productnamen van zuivel zijn wettelijk beschermd in Europa. Zo mogen plantaardige zuivelproducten niet de naam ‘melk’ of ‘yoghurt’ hebben, zoals ‘havermelk’ of ‘sojayoghurt’. Foto: ANP
In dit artikel
Deze maand wordt op EU-niveau een besluit genomen over beperkingen voor verpakkingen van plantaardige zuivel. Producenten en ngo’s voeren campagne tegen de beperkingen.
Een grote groep producenten van plantaardige voedingsproducenten en ngo’s verzet zich tegen Europese regelgeving, die mogelijk binnenkort beperkingen legt op het gebruik van verpakkingen voor plantaardige zuivel. Deze maand bespreekt de EU Trioloog, bestaande uit de Europese Raad, het Europees Parlement (EP) en de Europese Commissie (EC) het zogenoemde amendement 171, waarin deze beperkingen worden beschreven.
Geen havermelk
Productnamen van zuivel zijn wettelijk beschermd in Europa. Zo mogen plantaardige zuivelproducten niet de naam ‘melk’ of ‘yoghurt’ hebben, zoals ‘havermelk’ of ‘sojayoghurt’. Amendement 171 gaat verder dan dit. Alle verwijzingen naar zuivel bij plantaardige producten in taal, verpakking of afbeelding zijn dan niet meer toegestaan. Zo mogen woorden als ‘romig’ en ‘alternatief voor yoghurt’ niet meer worden gebruikt en zouden mogelijk ook verpakkingen die worden gebruikt voor reguliere zuivel niet meer zijn toegestaan voor plantaardige producten. Zuivelcensuur, zo noemen de organisaties de voorstellen.
Consumentenbescherming
EP nam in oktober 2020 het amendement 171 aan. Met zijn besluit schaarde EP zich achter de zuivelindustrie. Het argument achter de keuze van EP is consumentenbescherming. De consument zou volgens de Europese Unie en de zuivelindustrie misleid kunnen worden over de precieze aard van het product. De zuivelindustrie verwijst naar dezelfde soort regels over onterechte gezondheidsclaims en streekgebonden benamingen, zoals champagne en feta.
‘Onnodig, buitensporig en contraproductief’
De groep van vega-producenten roept de Europese wetgever in een brief op om amendement 171 te verwerpen. Ook is een petitie gestart door ProVeg International, Oatly en Upfield. Op moment van schrijven heeft die ruim 333.000 handtekeningen opgeleverd. Ook producent Alpro spreekt zich openlijk negatief uit over het amendement. “Amendement 171 is niet zomaar een wijziging van de bestaande regels, maar zou extra beperkingen opleggen die onnodig, buitensporig en contraproductief zijn”, aldus Alpro.
Weloverwogen voedingskeuzes
“Het druist in tegen de belangen van de Europese consumenten rond transparante communicatie, eerlijke concurrentie en de Europese klimaatambities, die meer plantaardige producten beschouwen als onderdeel van een voedzaam en duurzaam voedselsysteem”, aldus Alpro. Daarnaast vindt het bedrijf dat consumenten, door deze extra beperkingen het inzicht in de beschikbare opties zouden verliezen en moeilijker weloverwogen voedingskeuzes zouden kunnen maken. “Tegelijkertijd is meer plantaardig eten essentieel om duurzamer te leven en eveneens belangrijk voor de toekomst van onze planeet”, benadrukt Alpro.
Vegaworst
Toen in oktober vorig jaar het EP voor amendement 171 stemde, stemde het tegelijkertijd tegen voorstellen om het gebruik van ‘vlezige’ benamingen voor plantaardige producten af te schaffen. Woorden als ‘worst’ en ‘burger’ mochten gebruikt blijven worden voor vegetarische producten. Voor de plantaardige industrie voelde dat, na intensieve lobby, als een overwinning. De groep plantaardige producenten hoopt dat de lobby nu weer succes zal hebben.
Aandeel plantaardig in supermarkten
Uit recente cijfers van IRI, gepubliceerd door ABN Amro, blijkt dat het aandeel plantaardige dranken in de supermarkten in 2020 toenam met 31%. Het aandeel plantaardige varianten van melk steeg van bijna 11% naar 13%. Het aandeel van andere alternatieve zuivelproducten, zoals kaas en kwark, is nog relatief klein. Toch zit daar ook groei in. Zo nam de verkoop van de plantaardige kwarkvariant volgens IRI met bijna 50% toe in 2019 en in 2020 met bijna 70%.
