Palmolievrije fabrikanten systematisch onder druk

Zij willen dat ze de melding ‘palmolievrij’ van hun producten verwijderen. De Europese belangenvereniging van palmolieproducenten, de Europese Palm Olie Alliantie (EPOA), helpt bij de tegenwerking van palmolievrije producenten. Deze lobbyclub, met leden als handelsconcern Cargill en de Nederlandse ketenorganisatie voor oliën en vetten (MVO), spant juridische procedures aan die kleine producenten kunnen afschrikken. Dat meldt het Financieele Dagblad (FD) op basis van een vertrouwelijk document dat de redactie in bezit heeft.

Palmolie in helft samengestelde producten

Palmolie wordt in grofweg de helft van alle samengestelde producten in de supermarkt gebruikt, weet FD; van koekjes en chips tot wasmiddel en shampoo. Vanwege ontbossing en misstanden op plantages ontwikkelen fabrikanten steeds vaker producten zonder deze omstreden grondstof. Zodra ze dit prominent op de verpakking zetten, komt EPOA vaak op hun weg.

Gecertificeerde palmolie

EPOA noemt ‘palmolievrij’ op je product zetten misleidend en zelfs denigrerend, omdat er ook gecertificeerde palmolie bestaat. Die zou niet voor extra ontbossing zorgen. De bedrijvenclub wil voorkomen dat fabrikanten stoppen met palmolie en dringt zelfs aan op een EU-verbod van ‘palmolievrij-claims’. Nederlandse producenten die geen palmolie gebruiken, noemen dit absurd. Het is immers ook niet verboden om ‘geen suiker’ op producten zonder suiker te zetten.

In Nederland kregen supermarkt Ekoplaza, boterfabrikant Flower Farm, kaarsenmaker Bolsius en pindakaasmerk Smeris een ‘interventie’ van het bedrijvenverbond.

‘Duurzame palmolie de oplossing’

In een schriftelijke reactie stelt EPOA steeds meer ‘palmolievrij-claims’ te zien die fabrikanten doen besluiten uit palmolie te stappen. De oplossing is juist duurzame palmolie, vindt het bedrijvenverbond, omdat alternatieve ingrediënten meer grondgebruik vereisen. De vermelding ‘geen suiker’ is bovendien wettelijk vastgelegd in de EU, zegt EPOA. ‘Geen palmolie’ niet. Kennelijk biedt dat ruimte voor interpretatie en onderhandeling.

EPOA wil ‘duurzame palmolie’ bekender maken, bijvoorbeeld palmolie van de Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO), een wereldwijde certificeringsorganisatie waar Unilever en alle Nederlandse supermarkten lid van zijn. Op RSPO is echter veel kritiek: sommige ngo’s noemen het keurmerk bedrog. Op een RSPO-palmolieplantage in Liberia was sprake van landroof, zag een verslaggever van FD.