Consument in kleine stapjes gezonder laten kiezen

“De ‘whats in it for me’ is essentieel bij gepersonaliseerde voeding”, zegt gedragswetenschapper Machiel Reinders van Wageningen Economic Research, die donderdag 7 oktober spreekt op de tweede editie van de Europese conferentie gepersonaliseerde voeding en gezondheid van Wageningen UR. Dit evenement is onderdeel van de Dutch Food Week, die officieel van 9 tot 16 oktober duurt. Gepersonaliseerde voeding is een heel breed concept, vertelt Reinders, waarbij hij de kant van consumentengedrag onderzoekt. Andere onderzoeksrichtingen zijn de relatie tussen gezondheid en voeding en de datawetenschappelijke kant. “Uit ons eigen onderzoek blijkt zo’n 20 tot 30% van de consumenten geïnteresseerd te zijn in persoonlijk voedingsadvies. Dat betekent natuurlijk niet dat zij ook allemaal gezond eten”, weet Reinders. “In de praktijk is een vrij kleine, maar groeiende, groep echt met gezond eten en drinken bezig. Dat doen deze mensen vanuit eigen interesse of omdat ze vanuit gezondheidsproblemen ermee bezig moeten zijn. Het is beter om preventief aan de slag te gaan, zodat ziekten worden voorkomen.”

Voedselomgeving moet gezonder

Een grote groep is dus ook niet bewust met gezonde voeding bezig. Dat heeft allerlei redenen; goede informatie en voedselomgeving zijn belangrijke factoren bij het maken van voedselkeuzes. Reinders: “Al heb je je voorgenomen om gezonder te gaan eten, als je overal fastfood krijgt aangeboden, dan is dat een grote valkuil. De voedselomgeving moet dus gezonder.” Dat is een taak van de hele voedselketen, stelt de wetenschapper. “Vingerwijzen helpt niet als je voor de lange termijn naar een gezond voedselsysteem wilt. Het vraagt om een systeemverandering. Dat gebeurt van bovenaf: een overheid die aandringt, en van onderaf: schakels in de keten die op eigen initiatief op de gezondere toer gaan. Daarbij denk ik bijvoorbeeld aan het recente nieuws van Lidl die stopt met de sigarettenverkoop. Anderen zullen volgen als dit positief blijkt uit te pakken voor het imago van de winkelketen. De keten moet het dus samen oppakken. Als de urgentie groot genoeg is, gebeurt dat vanzelf. De maatschappelijke discussies, over bijvoorbeeld het klimaat, zwengelen dat ook aan.”

Kleine boodschappen zenden

Consumenten betrek je erbij door gerichte boodschappen te zenden. “Uit een experiment bij een supermarkt in een achterstandswijk bleek dat mensen heel ontvankelijk zijn voor een persoonlijk advies bij de ingang van de supermarkt. Neem eens volkorenpasta of zilvervliesrijst in plaats van de witte variant. Kleine tips voor kleine stappen in het veranderen van het voedingspatroon werken heel motiverend. Simpel beginnen, daar slaan mensen makkelijker op aan dan op een heel nieuw dieet.”

Simpel beginnen, daar slaan mensen makkelijker op aan dan op een heel nieuw dieet

Producenten van voedingsmiddelen die gepersonaliseerd voedingsadvies willen aanbieden kunnen het dus ook beter klein houden. “Je hoeft niet een compleet voedingspatroon te promoten. Met onderdelen daarvan kun je goede proposities creëren. Er worden al flinke stappen gemaakt in de reductie van suiker, zout en vet in voedsel. Vers fruit is ook een mooi onderdeel van een gezond dieet. Welke businessmodellen hieraan te koppelen zijn, is iets om verder te onderzoeken.”

Doel: gezondere leefstijl

Het doel is niet om iedereen aan de gepersonaliseerde voeding te krijgen. Dat kan niet eens bij ieder individu. “Als je bijvoorbeeld een groot gezin hebt, wordt het wel erg ingewikkeld, omdat je met iedereen binnen het gezin rekening moet houden.” Gepersonaliseerde voeding is een middel om een gezondere (en duurzamere) leefstijl te ontwikkelen. Ook de voedselomgeving aanpassen is een belangrijk middel voor de komende jaren om die gezonde en duurzame leefstijl te creëren.