Topsectoren verzamelen miljoenen voor gezondheid

De topsectoren hebben een stappenplan opgesteld voor een gezondere leefomgeving. Ze noemen dat Roadmap voeding, gezondheid en leefomgeving. Dat plan heeft vier actielijnen:

• kennisontwikkeling voor gezonde voeding en gezonde leefomgeving;
• gezonde jeugd/school;
• gezonde regio en een kennisplatform voeding;
• gezondheid en leefomgeving.

Versterken en versnellen van preventie

De topsectoren willen dat de samenleving gezonder wordt, mede om zorgkosten te drukken. Het versterken en versnellen van preventie zien zij als voornaam doel. De basis voor de plannen is de missie van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft opgesteld, waarin centraal staat dat Nederlanders in 2040 tenminste 5 jaar langer leven in goede gezondheid en dat de gezondheidsverschillen tussen de laagste en de hoogste sociaal-economische groepen met 30% zijn afgenomen. Goede voeding speelt daarin een essentiële rol.

Dirk Duijzer van de Topsector Agri & Food: “De aandacht voor gezondheid neemt toe en is zeker onder druk van het coronavirus nog belangrijker geworden. Mensen kijken steeds meer naar hun voedingspatroon. Misschien willen ze meer plantaardige eiwitten eten, of juist wat minder eten.”

Actielijn 1: Kennisontwikkeling

Actielijn 1 (kennisontwikkeling) richt zich op nieuwe cross-overprogramma’s en -projecten gericht op kennis en innovatie en een brede opschaling van resultaten. De eerste gezamenlijke oproep voor nieuwe projecten in 2021 leidde tot de honorering van 8 Publiek-Private Samenwerking (PPS)-projecten met een totale omvang van bijna € 4,7 miljoen. In die nieuwe projecten wordt onder meer gewerkt aan de ontwikkeling van gepersonaliseerde voedingsproducten, voeding om de veroudering van het vaatstelsel en dementie te vertragen en de inzet op meer groen in woningbouw.

Daarnaast wordt er gewerkt aan het opstellen van een gezamenlijke publiek-private samenwerking met de focus op de rol van voeding in relatie tot (preventieve) gezondheid van mensen en het verminderen van de impact van zoönosen (zoals corona) op humane en veterinaire gezondheidszorg.

Actielijn 2: Gezonde school/jeugd

Via actielijn 2 (gezonde school/jeugd) werken de topsectoren samen aan het bundelen van (regionale) initiatieven voor de implementatie van programma’s op het gebied van gezonde voeding en leefomgeving.

Een voorbeeld is het project Ontwikkelplek voor de Toekomst. Op zo’n plek bevorderen leerlingen, ouders en buurtgenoten de ontwikkelingskansen van kinderen uit kwetsbare gezinnen en buurten. Zo draaien hier programma’s gericht op gezonde voeding, leefstijl en sport. Zulke ontwikkelplekken bestaan al in Amsterdam, Rotterdam, Sittard-Geleen en Groningen. Er gewerkt aan het verwerven van financiering van de opschaling.

Jaap Bont van Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen: “Uitdagingen zoals ongezonde leef- en eetgewoontes zorgen ervoor dat we moeten blijven investeren in innovaties. Door de krachten te bundelen met A&F en LSH kunnen we de beschikbare middelen beter inzetten voor ontwikkeling van nieuwe kennis en verspreiding van bestaande kennis.”

Actielijn 3: Gezonde regio

Binnen actielijn 3 (gezonde regio) gaat het om grootschalige implementatie van best-practices in de regio vanuit kennisontwikkeling. Een voorbeeld hiervan is de Regio Deal Foodvalley, die in 2020 is gestart; een meerjarige samenwerking tussen overheden, kennisinstellingen en ondernemers om de transitie naar een duurzaam en gezond voedselsysteem te versnellen. Een van de thema’s binnen deze Regio Deal is voeding en gezondheid: van prille start tot oude dag.

In actielijn 3 willen de topsectoren een omgeving creëren die mensen verleidt tot het eten van gezond en duurzaam voedsel, onder andere bij bedrijven, gemeenten, scholen en ziekenhuizen. Met nationaal toepasbare concepten, richtlijnen en adviezen draagt de Regio Deal Foodvalley bij aan het Preventieakkoord dat zich richt op een gezonder Nederland in 2040, verbeterde (kennis over) voeding en interdisciplinaire samenwerking in de zorg.

Actielijn 4: Kennisplatform

Om ook echt programmatisch met elkaar samen te werken, wordt er via actielijn 4 een kennisplatform ontwikkeld dat gericht is op (inter)nationale communicatie naar een breed publiek. Het idee is een jaarlijks, tweedaags internationaal congres te organiseren waar de laatste inzichten over gezondheid, voeding en leefomgeving worden gedeeld en een expo waar betrokken organisaties zich kunnen presenteren.

Aangesloten op Dutch Food Week

Daarnaast wordt er aangesloten op de Dutch Food Week. Samen met boeren en tuinders, (lokale) overheden, inspirerende foodondernemers en het groen onderwijs wordt gezond eten, duurzaamheid in de keten en goed leven in de spotlights gezet. Dutch Food Week stimuleert het delen van kennis met elkaar op allerlei vlakken en toont nieuwe ontwikkelingen die met ons eten – nu en in de toekomst – te maken hebben.

Carmen van Vilsteren van Life Sciences & Health: “We zetten met de drie topsectoren echt in op een structurele verandering. Dat is niet makkelijk, want gedragsverandering is heel ingewikkeld en als je vandaag investeert in preventie betaalt dat zich niet meteen uit. Maar op de lange termijn hebben die investeringen een grote impact op onze gezondheid die hard nodig is om ons land draaiende te houden.”