Meer vleesvrije opties betekent minder vleesconsumptie

Het aanbieden van meer maaltijdopties die geen vlees bevatten is een effectieve manier om verminderde vleesaankoop te stimuleren. Dat concluderen onderzoekers uit drie voorlopige wetenschappelijke onderzoeken. De vleesconsumptie wordt sterk gestimuleerd door sociale en culturele normen, waardoor mensen niet evenredig meer vleesvrije maaltijden kopen als de toename van het aantal vleesvrije opties.

Experiment in kantine universiteit

Wetenschappers van de Universiteit van Oxford onderzochten hoe het aanbieden van vleesvrije maaltijden de voedselkeuzes van mensen beïnvloedt. Zo werd in een kantine van de universiteit het menu aangepast van één maaltijd zonder vlees en twee met vlees naar twee maaltijden zonder vlees en één maaltijd met vlees. Wanneer het aandeel vleesvrije maaltijden een derde was, bevatte ongeveer 40% van de verkochte maaltijden geen vlees en wanneer twee derde van de maaltijden vleesvrij was, was ongeveer 60% van de verkochte maaltijden zonder vlees. In deze kantine zijn de maaltijden zonder vlees standaard goedkoper dan de maaltijden met vlees. In dezelfde periode waren er geen veranderingen in de verkopen van maaltijden met vlees in andere kantines van de universiteit.

Vleesloze maandag

Een tweede experiment werd uitgevoerd in achttien kantines op werkplekken op verschillende locaties in Engeland. De cateraar veranderde het menu in de kantines en voerde voor een maand vleesloze maandag in en vergrootte het aanbod maaltijden zonder vlees. Het gemiddelde percentage aankopen van vleesvrije maaltijden nam toe van 9,6 naar 12,4%. Het derde onderzoek was een online experiment. Toen het aantal maaltijden met vlees en zonder vlees gelijk was, koos 28,5% voor een maaltijd zonder vlees. Dit percentage nam toe tot 47,5% toen het grootste deel van de maaltijden zonder vlees was en daalde tot 12,4% toen het grootste deel uit maaltijden met vlees bestond.

Sociale en culturele normen

Uit de onderzoeken, vooral het tweede en derde onderzoek, bleek wel dat wanneer het aantal maaltijden zonder vlees vergroot werd, de verkopen ervan niet altijd evenredig toenamen. De personen in de experimenten hadden de neiging om meer vleesopties te selecteren dan puur op basis van beschikbaarheid zou worden verwacht. In onderzoek twee was bijvoorbeeld tussen 10 en 12% van de verkopen vleesvrij, met een beschikbaarheid van 21-24%. “Deze sterke neiging om maaltijden op basis van vlees te kopen, die veel groter zijn dan het beschikbare aandeel, benadrukt de sociale en culturele normen die vleesconsumptie bevorderen”, zo staat in de publicatie.

Verdere studies zijn nodig om de effectiviteit van het vergroten van de beschikbaarheid van vleesvrije maaltijden te testen

Volgens de onderzoekers tonen de resultaten wel aan dat mensen eerder een maaltijd zonder vlees consumeren, als er meer opties zijn waaruit ze kunnen kiezen. De onderzoekers stellen echter dat het precieze effect niet duidelijk is vanwege de verschillen tussen hoe de beschikbaarheid werd aangepast in de verschillende studies. Rachel Pechey, één van de onderzoekers: “Deze voorlopige studies tonen aan dat het veranderen van de beschikbaarheid van vleesvrije opties een veelbelovende interventie kan zijn om de selectie en aankoop van vleesmaaltijden te verminderen. Verdere studies zijn nodig om de effectiviteit van het vergroten van de beschikbaarheid van vleesvrije maaltijden te testen.” De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity.