EU werkt aan noodpakket voor voedsel en veevoer

Na afloop van een ingelaste vergadering van landbouwministers in verband met de Russische inval in Oekraïne werd duidelijk dat er zorgen zijn over met name de beschikbaarheid van eiwithoudende gewassen voor veevoer. Landbouwminister Staghouwer zei dat er op korte termijn geen reden is voor zorg en dat voor de lange termijn er te veel onzekerheden zijn om daar concreet iets over te zeggen.

Inzet van de landbouwcrisisreserve

De Europese Commissie gaat kijken of er marktondersteunende instrumenten kunnen worden ingezet voor met name de varkenshouderij. De inzet van de landbouwcrisisreserve (ongeveer € 400 miljoen) is ook een optie, gaf Europees landbouwcommissaris Janusz Wojciechowski woensdagavond na afloop van de landbouwraad aan. Er worden verschillende werkgroepen ingesteld, die zich moeten richten op het waarborgen van de voedselzekerheid.

We kijken ook naar de manier waarop de productiecapaciteit in Oekraïne kan worden ondersteund

De Franse voorzitter van de landbouwraad, Julien Denormandie, zei dat ook wordt nagedacht om humanitaire hulp en voedselhulp te bieden aan Oekraïners in nood. “We kijken ook naar de manier waarop de productiecapaciteit in Oekraïne kan worden ondersteund. Want we merken de gevolgen op de markten in de Europese Unie en elders.

Staghouwer ziet veel onzekerheden

Landbouwminister Henk Staghouwer zei na afloop van de vergadering dat ‘er op korte termijn geen risico’s zijn voor de voedselvoorziening’. Wel ziet hij effecten voor met name de sectoren die afhankelijk zijn van het gas. Ook de afzet van bloemen en groenten wordt door het conflict in Oost-Europa getroffen. Maar wat hem betreft zijn marktmaatregelen of interventies nog niet aan de orde.

Staghouwer ziet veel onzekerheden, waardoor er nog weinig te zeggen valt over de effecten op langere termijn. Maar hij is allerminst zorgeloos, ook ten aanzien van bij voorbeeld Afrikaanse landen die afhankelijk zijn van de leverantie van Oekraïens graan.

Voedselzekerheid

Staghouwer – in het verleden zelf bakker – verwacht niet dat in Nederland een situatie kan ontstaan dat er geen brood op de plank ligt. Hij verwacht dat handelsstromen voor granen en andere grondstoffen anders gaan lopen. “Maar voor de Nederlandse situatie voorzie ik geen schaarste.” Sommige lidstaten stelden voor braakgelegde gronden weer in productie te nemen voor eiwithoudende gewassen. Van belang is om het productiepotentieel op peil te houden en daar dit teeltseizoen al op in te spelen, aldus de Franse landbouwminister Denormandie.

Landbouwcommissaris Wojciechowski is van plan om de Boer-tot-Bord-strategie opnieuw tegen het licht te houden, maar nu met de vraag of de voedselzekerheid wel gewaarborgd is. Wojciechowski benadrukte ook het belang van diversiteit. Grote bedrijven zijn volgens hem kwetsbaarder dan een grote groep kleine bedrijven.

‘Een blok vormen’

De Nederlandse minister van landbouw, Henk Staghouwer, was na afloop van de vergadering van landbouwministers veel gematigder en relativerender van toon, dan zijn Franse collega Denormandie en landbouwcommissaris Wojciechowski. De landbouwcommissaris schetste wat er volgens hem gebeurt: “Veertien jaar geleden was het Georgië, nu is het Oekraïne, straks zijn het de Baltische staten en daarna is Polen aan de beurt. We moeten nu een blok vormen.”