Steun via lagere btw niet effectief

Volgens het CBS was voeding in maart 2022 maar liefst 6,2% duurder dan een jaar eerder. In februari bedroeg de voedingsinflatie in Nederland 4,9%. Ook in Duitsland zijn dergelijke prijsstijgingen bij voeding te zien. Andere vergelijkingen zoals van marktbureau GfK, laten nóg grotere prijsstijgingen zien.

Soepeler EU-regels

Enkele lidstaten in de EU, zoals Nederland, hebben de belasting op energie en brandstof verlaagd om de inflatie enigszins te compenseren. Nu neemt ook de roep toe om de btw op voedingsmiddelen op nul te zetten. Dat kan sinds kort in de EU. De EU-regels schrijven voor dat het reguliere tarief minstens 15% moet zijn en het verlaagde tarief (voor basisproducten, zoals voedsel en water) ten minste 5%. Sinds 5 april 2022 mogen lidstaten levensmiddelen echter vrijstellen van btw vanwege de oplopende voedselprijzen.

In Duitsland roepen de federatie van consumentenorganisaties (VZBV) en de liefdadigheidsvereniging VdK de overheid op die mogelijkheid toe te passen. Ook in Nederland gaan stemmen op om de btw op groenten en fruit te verlagen. Dat staat immers in het regeerakkoord.

Inflatietoeslag effectiever

Wat de overheden tot nu toe hebben gedaan om de prijsstijgingen dragelijk te maken, lijkt weinig doeltreffend. Ook de hogere inkomens profiteren immers van lagere belastingen op energie en brandstof. Het is wellicht effectiever een inflatietoeslag op het inkomen te verstrekken. De overheid kent al een stelsel van huurtoeslag en zorgtoeslag, die beide afhankelijk zijn van het inkomen van de burger. Een toeslag koppelen aan het inkomen is dus mogelijk. Dat voelt rechtvaardiger en effectiever aan. Maar of het ook lukt om zoiets snel in te voeren, is de grote vraag, gezien alle gedoe rond toeslagen.