DNB: compensatie voor dure energie ongewenst

Een generieke compensatie van de overheid aan bedrijven voor de hogere energiekosten is niet nodig. Want de dure energie heeft op macroniveau beperkt invloed op de winstgevendheid van bedrijven, stelt De Nederlandsche Bank (DNB) in een analyse.

“Zelfs in een extreem scenario blijven de negatieve gevolgen te overzien”, schrijft de DNB. “Slechts enkele sectoren, zoals de metaal en de chemie, worden relatief hard geraakt. Mede daarom is er geen directe aanleiding voor generieke overheidscompensatie.” De groothandelsprijzen voor gas en elektra zijn sinds juli vorig jaar met respectievelijk 300% en 200% gestegen. De DNB heeft de gevolgen van de dure energie voor de bedrijfswinsten in kaart gebracht. De DNB heeft drie niveaus van prijsstijgingen doorgerekend. Zelfs in het meest ongunstige scenario stijgt het percentage verlieslatende bedrijven beperkt, van 22,3% naar 27,9%.

Verhoogde overheidsuitgaven passen niet bij het huidige macro-economische beeld

In 2009 tijdens de kredietcrisis was het percentage verlieslatende bedrijven veel hoger (34,6%). Daarom vindt de DNB een generieke compensatie niet passend. Bovendien geeft de overheid al veel extra geld uit, analyseert de bank. “Verhoogde overheidsuitgaven passen niet bij het huidige macro-economische beeld. Er is namelijk sprake van hoge inflatie, een krappe arbeidsmarkt en weinig faillissementen. Bovendien behaalden bedrijven in 2021 en het eerste kwartaal van 2022 hoge winsten, wat ruimte zou moeten bieden om tegenvallers op te vangen. Overheidssteun voor niet-levensvatbare bedrijven is niet doelmatig en valt economisch gezien af te raden.”

Analyse ABN AMRO

ABN AMRO heeft ook een analyse gemaakt van de energiemarkt. Senior-econoom Hans van Cleef verwacht dat de krapte in de gasmarkt aanhoudt tot 2025/2026. “Alle scenario’s wijzen erop dat de krapte aan aardgas blijvend is, waardoor niet alleen de gasprijzen hoog blijven, maar ook de elektriciteitsprijzen. En de markten voor andere grondstoffen worden indirect beïnvloed.” De gestegen energieprijzen zijn voor de frituurders aanleiding opnieuw overleg te voeren met het ministerie van Economische Zaken. De Vereniging Professionele Frituurders (ProFri) vreest dat de gasprijzen dramatisch verder stijgen als de winter nadert. Als er onvoldoende gas is, kan de overheid grootverbruikers tijdelijk van het gas afsluiten. Dat treft waarschijnlijk niet de frituurbedrijven, maar ProFri wil hier meer duidelijkheid over van het ministerie.

Een generieke compensatie van de overheid aan bedrijven voor de hogere energiekosten is niet nodig. Want de dure energie heeft op macroniveau beperkt invloed op de winstgevendheid van bedrijven, stelt De Nederlandsche Bank (DNB) in een analyse.

“Zelfs in een extreem scenario blijven de negatieve gevolgen te overzien”, schrijft de DNB. “Slechts enkele sectoren, zoals de metaal en de chemie, worden relatief hard geraakt. Mede daarom is er geen directe aanleiding voor generieke overheidscompensatie.” De groothandelsprijzen voor gas en elektra zijn sinds juli vorig jaar met respectievelijk 300% en 200% gestegen. De DNB heeft de gevolgen van de dure energie voor de bedrijfswinsten in kaart gebracht. De DNB heeft drie niveaus van prijsstijgingen doorgerekend. Zelfs in het meest ongunstige scenario stijgt het percentage verlieslatende bedrijven beperkt, van 22,3% naar 27,9%.

Verhoogde overheidsuitgaven passen niet bij het huidige macro-economische beeld

In 2009 tijdens de kredietcrisis was het percentage verlieslatende bedrijven veel hoger (34,6%). Daarom vindt de DNB een generieke compensatie niet passend. Bovendien geeft de overheid al veel extra geld uit, analyseert de bank. “Verhoogde overheidsuitgaven passen niet bij het huidige macro-economische beeld. Er is namelijk sprake van hoge inflatie, een krappe arbeidsmarkt en weinig faillissementen. Bovendien behaalden bedrijven in 2021 en het eerste kwartaal van 2022 hoge winsten, wat ruimte zou moeten bieden om tegenvallers op te vangen. Overheidssteun voor niet-levensvatbare bedrijven is niet doelmatig en valt economisch gezien af te raden.”

Analyse ABN AMRO

ABN AMRO heeft ook een analyse gemaakt van de energiemarkt. Senior-econoom Hans van Cleef verwacht dat de krapte in de gasmarkt aanhoudt tot 2025/2026. “Alle scenario’s wijzen erop dat de krapte aan aardgas blijvend is, waardoor niet alleen de gasprijzen hoog blijven, maar ook de elektriciteitsprijzen. En de markten voor andere grondstoffen worden indirect beïnvloed.” De gestegen energieprijzen zijn voor de frituurders aanleiding opnieuw overleg te voeren met het ministerie van Economische Zaken. De Vereniging Professionele Frituurders (ProFri) vreest dat de gasprijzen dramatisch verder stijgen als de winter nadert. Als er onvoldoende gas is, kan de overheid grootverbruikers tijdelijk van het gas afsluiten. Dat treft waarschijnlijk niet de frituurbedrijven, maar ProFri wil hier meer duidelijkheid over van het ministerie.