Uitzoeken in plaats van kopiëren

​Vorige week plaatste foodagribusiness.nl een mooie kop boven een artikel over sojateelt: teelt sojabonen verdubbeld in Nederland. Fantastisch nieuws denk je dan als je de eiwittransitie, de reductie van sojateelt in Amazonegebied en zelfvoorzienend Europa een warm hart toedraagt. Helaas wekt de titel andere verwachtingen dan je mag hopen met betrekking tot die eiwittransitie. Als je bij het CBS kijkt naar het areaal eiwitrijke akkerbouwgewassen dan is die schamele 185 hectare soja niets vergeleken bij de 9.500 hectares eiwitrijke akkerbouwgewassen die totaal geteeld worden. Dat het dus van 80 naar 185 hectares is gegaan doet niets. En al helemaal niet als je je bedenkt dat het in 2017 nog 447 hectares was. Ter vergelijking: het oppervlakte veldbonen dat geteeld werd steeg vanaf 2017 van 573 hectare naar 2.020 hectare.

Teelt van eiwitrijke gewassen schiet niet op

Deze relativering leidt tot twee conclusies. Ten eerste schiet het in Nederland nog steeds niet op met het verbouwen van eiwitrijke gewassen voor humane voedselvoorziening, noch voor diervoeringrediënten. Dat is erg jammer en vraagt om meer inzet van overheid, BV akkerbouw en BV foodindustrie om die eiwittransitie verder te stimuleren.

Het schiet in Nederland nog steeds op met het verbouwen van eiwitrijke gewassen voor humane voedselvoorziening, noch voor diervoeringrediënten

Ten tweede laat het zien hoe koppen boven artikels je op het verkeerde been kunnen zetten. Dit artikel was maar een recent voorbeeld. Menig partij die iets wil bereiken roept dingen die de plank wel wat misslaan. Voor hun eigen doel dan. Zo lazen we dit voorjaar dat 96,8% van de Nederlandse huishoudens biologisch kocht in 2021. Dat het hier nog steeds gaat om een nichemarkt van ongeveer 4% van de totale foodomzet of het landbouwareaal wordt niet gemeld. En we lazen dat er wel tien pesticiden (ik bedoel gewasbeschermingsmiddelen, what’s in a name) op druiven te vinden zijn. Overigens allen in zeer lage concentraties die geen enkele gezondheidsrisico opleveren.

Feiten, wederhoor en reflectie

Van journalisten verwacht ik een paar dingen. Feiten, wederhoor en reflectie. De feiten klopten in dit geval. Wederhoor was niet echt nodig, want het ging niet over een mening. Maar reflectie en duiding vragen om inzicht en kennis en dat blijkt toch lastig voor de gemiddelde journalist. Kopiëren met net wat veranderde woorden en opbouw lijkt de doorsnee werkwijze van een journalist. Daarom een oproep aan de journalisten: probeer alsjeblieft voortaan met wat onderzoek te laten zien wat een bericht betekent voor de maatschappij, de consument of een sector. Raadpleeg minimaal twee personen die je kunnen uitleggen wat de relevantie is. Zo breng je nieuws en leer je mensen wat, inclusief jezelf. En redactie, plaats er een goede kop boven die mensen niet op een verkeerd been zet.