Varkenshandel staakt leveren aan slachterij Gosschalk

Binnen het Wroetvarkens-concept worden nog wel varkens verwerkt, maar de hoofdstroom van reguliere varkensslacht ligt stil. Dat blijkt bij navraag van Food&Agribusiness bij twee collega-slachterijen en vier veehandelaren.

Onvrede over betalingsachterstanden

De boycot van de varkenshandelaren volgde uit onvrede over almaar oplopende betalingsachterstanden bij Gosschalk. Als oorzaak voor de betalingsproblemen wordt gewezen naar het faillissement dat Skare Meat Packers begin februari 2023 heeft aangevraagd. De Deense vleesverwerker was een grote afnemer van Gosschalk, maar raakte in opspraak na berichten over traceerbaarheid van vlees. Bij een onaangekondigde controle door de Deense veterinaire en voedseladministratie (DVFA) bleek Italiaans vlees geëtiketteerd met Duitse herkomst. Ook ontdekte de voedselveiligheidsautoriteit verschillende stukken vlees uit 2010. Het plotselinge beëindigen van de – naar verluidt meer dan 40 jaar lange – samenwerking had grote financiële impact op de slachterij. Niet alleen viel de klantrelatie weg, Gosschalk verloor ook het zicht op inning van uitstaande rekeningen bij het Deense bedrijf. Volgens verschillende bronnen gaat het om een miljoenenschuld.

Ophef na beelden dierenwelzijn

De financiële averij kwam bovenop de achterstand die de slachterij in Nederland heeft opgelopen. Gosschalk kende moeilijke jaren door ophef die ontstond nadat dierenwelzijnsorganisaties filmbeelden uit de slachterij naar buiten brachten. De commotie die daaruit ontstond, resulteerde in een tijdelijke sluiting van de slachterij, verscherpt toezicht van de NVWA, lagere bandsnelheden en afnemers die zich afkeerden. Daar is het financiële gat begonnen, volgens varkenshandelaren. Die hebben daar overigens zelf ook een flinke scheur van in de broek opgelopen. Doordat de slachterij onverwacht 10 weken dicht zat, moesten zij dieren elders zien te plaatsen. Daarbij werden door heel Europa dieren met flink verlies verkocht.

Gosschalk staat goed bekend in de markt

Gosschalk staat goed bekend in de markt. Bij navraag in 2021 van Food&Agribusiness rond de dierwelzijnsperikelen die toen speelden, omschreven leveranciers de onderneming als een solide bedrijf, dat werkt met overwegend Nederlandse arbeidskrachten en dat ook oog heeft voor de belangen van leveranciers en transporteurs. Ook de goede betaalmoraal van het bedrijf werd daarbij nadrukkelijk als argument genoemd. Maar bij financiële averij lukt het niet altijd om die betaalmoraal te volgen. Handelaren zagen het laatste half jaar de betaaltermijnen steeds verder opgerekt worden. Door de goede, vaak langlopende, relatie en doordat het bedrijf reageerde op betaalverzoeken, bleven de hofleveranciers varkens sturen. Dat veranderde afgelopen weekend, toen de betalingsachterstand was opgelopen tot 3 weken, en de schuld bij enkele grote handelaren was opgelopen tot miljoenen. Zij besloten toen geen varkens meer te leveren.

Groot dilemma voor varkensleveranciers

Een beslissing die niet zonder slag of stoot werd genomen omdat deze keuze de hofleveranciers ook voor een groot dilemma stelde. Door de leveringsstop kan de slachterij verplichtingen met zijn afnemers niet meer voldoen, die daardoor ook gaan uitwijken naar andere aanbieders, waardoor de financiële positie van de slachterij verder verzwakt. En ook als schuldeisers hebben zij er belang bij dat de slachterij blijft voortbestaan. Varkenshandelaren hebben vaak meerdere afzetkanalen. De 10.000 varkens die Gosschalk per week slacht, brengen ze nu bij andere slachterijen onder. Een deel wordt aan Duitse slachterijen aangeboden, maar het leeuwendeel blijft in Nederland.

VanDrie wil belang nemen in Gosschalk

De leveringsstop komt voor Gosschalk op een precair moment. Een maand geleden werd bekend dat de VanDrie Group een meerderheidsbelang in de slachterij in Epe wil nemen. De intentieverklaring daarvoor is getekend, maar het koopcontract nog niet. Beide partijen zijn in afwachting van goedkeuring door de Autoriteit Consument en Markt (ACM) in het kader van de mededingingsregels. VanDrie Group, die nu nog niet actief is op de varkensmarkt, heeft eerder aangegeven met het belang in Gosschalk ook kansen te zien voor ketenconcepten met varkensvlees. Wat de recente ontwikkelingen betekenen voor die plannen of misschien zelfs voor de samenwerking moet nog blijken. Al lijkt van een breuk geen sprake. Marijke Everts, directeur corporate affairs bij VanDrie, reageert niet inhoudelijk op de leveringsstop en wijst daarbij op de status van de overname van aandelen. “Wij gaan niet over de actuele bedrijfsvoering bij Gosschalk. Maar de contacten zijn goed en de situatie is niet veranderd.” Gosschalk was de afgelopen dagen onbereikbaar voor commentaar.