Foto: Canva
Vorig jaar had ik een discussie met de CEO van suikerproducent Cosun over hun NRC-advertorial over de suikertaks.
In mijn vurig pleidooi pleitte ik voor het zo snel mogelijk invoeren, want de helft van de Nederlanders is te zwaar, er is een grote urgentie, het is bewezen effectief en het verdiende geld kan uitgegeven worden aan het stimuleren van gezond eetgedrag. Het tegenargument van de CEO van Cosun was dat overgewicht en obesitas niet alleen door suiker veroorzaakt worden en dat daarom beter een taks op alle ongezonde voedingsmiddelen geheven zou moeten worden. Dat vond ik natuurlijk ook prima, maar het is wel ingewikkeld en de suikertaks op frisdrank is een mooi begin punt.
Voedselproducenten naar de rechtszaal
Nu, een jaar verder, is het idee om een andere maatregel te onderzoeken, de ook in het regeerakkoord voorgenomen prijsmaatregel btw-verlaging op groente en fruit. Onderzoekers zeggen ‘dat een verlaging van het btw-tarief op groente en fruit van 9 naar 0% juridisch niet houdbaar is en moeilijk uitvoerbaar’. Bovendien heeft het nauwelijks effect op de consumptie van groente en fruit en is de maatregel duur.
Deze btw-verlaging is een stukje simpeler dan wat de CEO van Cosun voorstelde. Het gaat nu alleen nog maar over groente en fruit en toch is het al heel ingewikkeld, omdat de producent van de ‘groente-tortilla’ een rechtszaak kan aanspannen; zijn tortilla is namelijk ook groente en valt dus ook in het 0%-btw-tarief. Juridisch niet houdbaar? Ja, als je door een wc-rolletje ernaar kijkt.
Wie weet wordt de volksgezondheid belangrijker gevonden dan het handelsbelang van de tortilla-producent
Ik ben heel benieuwd naar de uitkomsten van zo’n rechtszaak. Wie weet wordt de volksgezondheid belangrijker gevonden dan het handelsbelang van de tortilla-producent. En vormt dit een precedent voor nog meer rechtszaken, zodat er eindelijk echt wat gebeurt. Want natuurlijk werkt zo’n btw-verlaging niet als het de enige maatregel is die wordt ingezet. Er is veel meer nodig, ook suikertaks, belasting op alle ongezonde producten en ook subsidies op gezonde producten.
En hoezo duur? De kosten van overgewicht en obesitas zijn ruim € 79 miljard per jaar in Nederland, blijkt uit onderzoek uit 2022. Dat is 20% van de totale overheidsbegroting. Dat is pas duur. Dus kom maar op met die rechtszaken!
