Sociaal ondernemen: valkuil of grote kans?

Esther van der Hoeven, Iris van Beers en Noura Abdelkadir laten met het Rotterdamse bedrijf Mixblik zien dat ondernemen én het helpen van je medemens prima samen kunnen gaan. De initiatiefnemers creëren een zelfstandige positie voor migrantenvrouwen die net in Nederland zijn gearriveerd. Dat doen ze door deze vrouwen plantaardige wereldgerechten in blik te laten maken. Dit jaar verwachten ze 75.000 maaltijden te produceren.

Als ondernemer sta je een stuk sterker. Je bent flexibeler en wendbaarder

Esther van der Hoeven vindt de combinatie van mensen helpen en een onderneming runnen ideaal. “Ik zie dit als één grote meerwaarde. Als ondernemer sta je een stuk sterker. Je bent flexibeler en wendbaarder. Het ondernemen zorgt ervoor dat je scherp blijft en dat je een product neerzet dat ertoe doet. Daarnaast merk ik dat mensen anders naar je kijken. Op een professioneler niveau. Dat zie je terug in de gespreksverhoudingen.” Nog een voordeel: de samenwerkingspartners. “Als je sociaal onderneemt, dan spreekt dat bepaalde bedrijven aan”, weet Van der Hoeven uit ervaring.

Minder produceren

Soms maakt het sociale aspect het ondernemen wel lastiger. “Je kunt niet altijd zeggen: de productie gaat door. We kunnen de vrouwen niet te veel belasten. Het lerend vermogen staat bij ons centraal. Dat zal ook altijd zo blijven. Als wij aanvragen krijgen om in een bepaalde periode 10.000 blikken te produceren, dan geven we aan: ‘We weten zeker dat we er 6.000 kunnen maken in die tijd, maar we weten niet of de we de 10.000 halen. Dat is afhankelijk van het leertraject van de vrouwen’. We kunnen dus minder produceren dan wanneer we alleen businessgericht zouden ondernemen. De uitdaging is om daar zo goed mogelijk mee om te gaan. Gelukkig merken we dat onze klanten begrip hebben voor deze manier van werken.” Het streven van de drie initiatiefnemers van Mixblik is om over drie jaar zonder subsidies het bedrijf te runnen. “Daarbij zullen we wel aan de gemeente vragen of ze willen betalen voor leer- en werkplekken, zoals voor onze leraar Nederlands en voor coaches die we gebruiken. Dat zijn extra kosten die een reguliere ondernemer niet heeft.”

Sociaal ondernemen steeds meer ingeburgerd

Ze merkt dat het sociaal ondernemen steeds meer ingeburgerd raakt in de maatschappij. “Op dat gebied is er echt een maatschappelijke verandering gaande. Toen ik zo’n vier jaar geleden met Mixblik begon, zeiden veel mensen: ‘Je kunt niet beiden doen. Je moet een keuze maken. Je bent goed in het sociale werkveld. Focus je dan daarop’. Inmiddels is dat veranderd. Het sociale aspect, lokale producten en duurzaamheid zijn steeds belangrijker geworden voor de hele samenleving. Het gaat niet meer alleen om jij, maar om de hele maatschappij.” Persoonlijk vindt de onderneemster zowel het sociale aspect als het ondernemersaspect belangrijk. “Ik vind het fijn om mijn eigen inkomsten te genereren. Maar het sociale aspect is voor mij de motor om te ondernemen. Ik ben niet met Mixblik begonnen om een blikfabriek te openen. Mijn drive is om de vrouwen te helpen. Dat zal altijd zo blijven. Die meerwaarde stijgt echt boven alles uit.”