Foto: Canva/barmalini
De nodige trammelant op sociale media deze week, toen een supermarktketen aankondigde gelatine in de tompoes te vervangen door een plantaardige variant. Dit om eiwittransitie te stimuleren en zo uitstoot van broeikasgassen te reduceren.
Het groene deel op de sociale media prees de supermarktketen voor haar leiderschap. Het conservatieve deel kondigde luidkeels aan het gebak voortaan bij de echte bakker te kopen. Ondertussen blijft de vraag of alle focus op klimaat de aandacht niet afleidt van het echte probleem dat ons voedselsysteem met zich meebrengt.
Een eenzijdige benadering van duurzaamheid
De focus op klimaat komt doordat de urgentie daar het meest tastbaar is, zie onder andere de toenemende weersextremen en de impact daarvan op onze voedselproductie. Maar ook omdat de overheid gericht stuurt via CO2-heffingen en met CSRD-wetgeving. Dit laatste verplicht bedrijven om te rapporteren en niet alleen voor klimaatverandering, maar ook voor zaken als biodiversiteit, arbeidsomstandigheden en goed bestuur. Alleen de uitstoot van broeikasgassen is nu eenmaal ‘makkelijker’ in kaart te brengen en te vertalen naar data. Ik schrijf dit met nadruk tussen aanhalingstekens, aangezien het een complexe exercitie betreft, zeker voor grote retailers met duizenden producten in het schap. Ondertussen lopen we wel het risico te eindigen in een eenzijdige benadering van duurzaamheid: een product met een lage uitstoot, maar wel ongezond.
De echte ‘voedseltransitie’ vraagt veel meer dan een gelatineswitch
Nu ontzeg ik mensen niet hun gebak, het leven moet ook leuk blijven. Maar in de vele discussies en wetgeving rondom duurzaamheid, mis ik vaak de standaard ‘gezondheid voor de consument’. Met meer dan 50% van de Nederlanders lijdend aan overgewicht en onze zorgkosten die mede door een ongezonde leefstijl onbetaalbaar dreigen te worden, vraagt de echte ‘voedseltransitie’ veel meer dan een gelatineswitch.
Uit de Food System Summit van de VN (2021) blijkt dat de totale gezondheidskosten als gevolg van ongezonde diëten, met $11 biljoen, ruim anderhalf keer hoger liggen dan de klimaat- en milieukosten. Ik pleit dan ook voor een holistische benadering van het begrip duurzaamheid. Eiwittransitie zou veel meer gericht moeten zijn op een groter aandeel van de pure plant in onze consumptie en dus veel meer op groente. Kansen genoeg, wie pakt die handschoen op?
