Foto: Jan Willem Schouten
In dit artikel
Volgens ACM moeten er strengere regels komen voor duurzaamheidskeurmerken. Wettelijke regels voor dergelijke keurmerken ontbreken, waardoor ze niet goed werken.
De Autoriteit Consument & Markt (ACM) roept op om het aantal duurzaamheidskeurmerken te beperken. Volgens ACM moeten er strengere regels komen voor keurmerken. Ook moeten bedrijven stoppen met individuele bedrijfslogo’s die suggereren dat aan een bovenwettelijke norm wordt voldaan. Dit schrijft de autoriteit in het ‘Signaal’, haar jaarlijkse oproep aan de politiek.
ACM is een onafhankelijke toezichthouder die toezicht houdt op mededinging, een aantal specifieke sectoren en het consumentenrecht.
Geen wettelijke regels voor beheren keurmerk
Wildgroei keurmerken
Een aantal jaar geleden deed ACM een verkennende studie naar de rol van keurmerken en constateerde dat sprake is van wildgroei. Volgens de instantie heeft sinds 2016 geen verbetering plaatsgevonden. “Een verklaring voor de imperfecte werking van keurmerken is dat er geen wettelijke regels zijn voor het oprichten en beheren van een keurmerk”, schrijft ACM. “Zeker nu consumenten en bedrijven duurzaamheidsafwegingen bij hun keuzes gaan betrekken, kunnen markten nog beter werken als producten en diensten op dit gebied met elkaar te vergelijken zijn. Daarvoor is het belangrijk dat claims op een onafhankelijke manier tot stand komen of geverifieerd worden.”
Betrouwbaarheid keurmerken
ACM doet niet alleen een oproep aan de politiek en bedrijven, maar gaat zelf meer voorlichting geven om bewustzijn over betrouwbaarheid van keurmerken te vergroten. Zo zal ACM consumenten verwijzen naar de keurmerkenwijzer van Milieu Centraal. Uit deze keurmerkenwijzer blijkt onder andere dat voor voedselkeurmerken tien van de ruim negentig keurmerken en bedrijfslogo’s boven de rest uitsteken met strenge eisen, betrouwbare controle en duidelijke informatie. ACM gaat ook strenger handhaven bij bedrijven die consumenten misleiden met keurmerken.
Daarnaast vraagt de instantie de wetgever strengere regels te introduceren. In een oproep in 2016 vroeg ACM marktpartijen en brancheorganisaties zelf een referentiekader voor keurmerken op te stellen. Die oproep heeft echter niet tot het gewenste resultaat geleid, aldus de autoriteit. Daarom moeten er wettelijke eisen komen voor de oprichting van een keurmerk, waarbij het een voorwaarde moet zijn dat het keurmerk transparant is over wat het waarborgt en dat wordt toegezien op de naleving. ACM noemt als eerste stap die genomen kan worden een verplichte accreditatie voor keurmerken.
Energielabel
Ten slotte pleit de organisatie voor een uniform keurmerk, al dan niet in Europees verband, vergelijkbaar met een energielabel zoals dat voor bijvoorbeeld auto‘s, witgoed en woningen verplicht is. “Op basis van een kleurencode zouden afnemers bijvoorbeeld idealiter in een oogopslag zien wat de score van een product of dienst is voor verschillende dimensies van duurzaamheid.”
