Actieplan biologisch bepalend voor groeiopties

De biologische landbouw krijgt meer aandacht in het Nationaal Strategisch Plan (NSP) in het kader van het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (GLB). Landbouwminister Henk Staghouwer wil het areaal biologische landbouw in 2027 via het GLB laten toenemen tot 5% van het totaal. Boeren die omschakelen naar biologische landbouw krijgen binnen de eco-regelingen een extra financieel voordeel (niveau goud). Verder komen biologische bedrijven eerder in aanmerking voor investeringssubsidies.

Weinig ambitieus

Gezien de positie van de Nederlandse biologische sector lijkt dit weinig ambitieus. Nederland behoort tot de achterhoede van de lidstaten van de Europese Unie als het gaat om het percentage biologisch areaal (4%). Het gemiddelde in Europa is 9,1 %. Oostenrijk voert de ranglijst aan met meer dan 25%. Daarbij laten een aantal Nederlandse provincies zien dat het ambitieuzer kan. Zo zit Flevoland al op een biologisch areaal van 17% en streeft Noord-Brabant naar 15% biologisch areaal in 2030.

Stimuleren van de consumptie

Toch is niet gezegd dat genoemde 5% voor Nederland het einddoel is. De 5% gaat alleen over de doelstelling biologisch areaal binnen het GLB, zo legt een woordvoerder uit. In september dit jaar presenteert het ministerie het actieprogramma biologisch, bedoeld om de biologische productie en markt verder te laten groeien. Met dit plan zal genoemd percentage nog bijgesteld worden. Het biologisch actieplan kijkt breder naar de hele keten en volgens de woordvoerder vooral ook naar de marktvraag en het stimuleren van de consumptie. Dat betekent niet dat er naast de maatregelen in het NSP per definitie geen nieuwe stimuleringsmaatregelen komen aan de productiekant.

Hoogste hectaretoeslag

Gerdine Kaptijn, projectleider bij ketenorganisatie Bionext, noemt het streefpercentage van 5% biologisch in het NSP weinig ambitieus. “Zeker gezien het feit dat de EU grote stappen wil zetten.” Ze geeft aan dat het GLB goed ingezet kan worden om de biologische sector te laten groeien. Andere landen maken van deze mogelijkheid gebruik. Zo wordt er in Duitsland subsidie uit de tweede pijler (het plattelandsfonds) gebruikt ter ondersteuning van de biologische sector. Nederland kiest daar niet voor. Wel is het volgens haar fijn dat biologische boeren gemakkelijker in aanmerking komen voor de hoogste hectaretoeslag binnen de eco-regelingen, al moeten ze daarvoor wel gaan voldoen aan extra vergroeningseisen die lang niet altijd passen bij de biologische praktijk.

Biologisch wordt in Den Haag genoemd als één van serieuze opties om te komen tot een duurzamere landbouw

Om de biologische sector in Nederland echt flink te laten groeien verwacht Bionext veel van het actieplan biologisch. Want Nederland moet volgens de belangenorganisatie een serieuze bijdrage leveren aan het Europese streefdoel van 25% biologisch areaal in de EU. Bionext pleit vooral voor stimulering van de vraag naar biologische producten. Groei van het biologisch areaal volgt dan vanzelf. Van groot belang is volgens Kaptijn dat er voldoende middelen beschikbaar komen om de te nemen maatregelen in het actieplan uit te voeren. Ze heeft goede hoop dat dit ook gaat gebeuren. Biologisch wordt in Den Haag genoemd als één van serieuze opties om te komen tot een duurzamere landbouw. “En dat is lange tijd anders geweest”, aldus Kaptijn.