Mede-oprichters van start-up AgOS Sidney Richards en Pieter Klapwijk in hun kantoor in Amsterdam. Op basis van informatie uit een agrifoodketen, wil AgOS ketenfinanciering mogelijk maken. - Foto: Ton Kaserman
In dit artikel
Start-up AgOS wil het mogelijk maken hele voedselketens te financieren in plaats van individuele bedrijven. De basis hiervoor: data uit de keten.
Transparantie in de voedselketen is een onderwerp dat de laatste jaren veel aandacht krijgt. Start-up AgOS gaat een stap verder dan alleen transparantie. Het bedrijf is bezig met het koppelen van ketentransparantie aan ketenfinanciering.
Het idee in het kort: het mogelijk maken hele ketens te financieren op basis van beschikbare informatie over de keten in plaats van het financieren van individuele bedrijven in die keten. Volgens medeoprichters Sidney Richards en Pieter Klapwijk, die de start-up begonnen in 2018, ‘vielen de afgelopen maanden alle puzzelstukjes op hun plek’.
Idee ketenfinanciering onstond tijdens hackaton
De basis voor AgOS werd ruim twee jaar geleden gelegd met deelname van een groep mensen aan een zogenoemde hackathon. Tijdens een hackathon worden oplossingen bedacht voor, vaak technische, vraagstukken.
“Het idee voor ketenfinanciering ontstond toen. De groep zag hier wel een business-idee in. We zijn eerst gesprekken gaan voeren met partijen in de agrarische sector. We kregen positieve geluiden, waarna we in de loop van 2018 besloten meer energie in het idee te steken.” Inmiddels bestaat het kernteam uit vier tot vijf personen.
In het datasysteem worden gegevens in de Frievar-varkensketen vastgelegd, zoals voer, gezondheid en slachtresultaten
In eerste instantie is de start-up begonnen met het inzichtelijk maken van de toegevoegdewaardestappen in een keten. “We vonden daarvoor een goede partner in Frievar, een georganiseerde varkensketen. We zijn nu zover dat we een basaal, maar goed werkend, datasysteem hebben. Daarin worden bepaalde kerngegevens in de Frievar-varkensketen vastgelegd, zoals voer, gezondheid en slachtresultaten.” Alle transacties tussen de bedrijven in deze keten worden opgeslagen.
Transacties ofwel goederenstroom financieren
De volgende stap is het financieren van deze transacties, ofwel het financieren van de goederenstroom in de keten. “Het idee is als volgt: een varkensmester koopt biggen die hij opfokt tot vleesvarkens en die hij een week of zestien later verkoopt aan de slachterij. De boer investeert in de biggen door ze te kopen, te voeren en gezond te houden. Dat moet hij zelf doen, er is geen partij die de kosten hiervan voorschiet.”
“Ons idee is dat een externe financier, op basis van de informatie over alle ketentransacties die wordt vastgelegd, de rekeningen voorschiet. Die rekeningen worden uiteindelijk afgetrokken van het bedrag dat de mester van de slachterij krijgt voor zijn output, de vleesvarkens. Daarmee krijgt de boer precies dezelfde toegevoegde waarde zonder eerst te moeten investeren in biggen en voer.”
Voordelen bij partijen met lange doorlooptijd
Wanneer er geen toegevoegde waarde is, wordt het verschil in volgende leveringen verrekend. Bij een structureel negatief verschil, kan de ketenmanager maatregelen nemen. “Deze vorm van financiering biedt vooral voordelen voor partijen met een lange doorlooptijd. Daarom is de agrarische sector hiervoor erg geschikt.”
We willen iets financierbaar maken dat dat nu nog niet is
Volgens Klapwijk en Richards is het heikele punt in de ketenfinanciering de medewerking van een kapitaalinvesteerder, een verzekeraar en een juridische speler. “We willen tenslotte iets financierbaar maken dat dat nu nog niet is.” AgOS staat als het ware tussen deze partijen en de agrifoodsector in om met een datasysteem te faciliteren in de financiering.
Vergaande contacten met benodigde partijen
Op dit moment ziet het ernaar uit dat de samenwerking er komt. “We hebben vergaande contacten met een investeringspartij, een verzekeraar en een advocatenkantoor. Aan de agrarische kant hadden we al snel een goede partner in Frievar, maar aan de andere kant heeft het nog lang geduurd. Gelukkig kunnen we daarin stappen gaan zetten.”
Voordelen van de ketenfinanciering is betere inschatting van risico’s door alle beschikbare gegevens, nauwe monitoring en snel ingrijpen, en ‘een efficiënt gebeuren, waardoor de financieringskosten laag zijn’.
Van één varkenshouder pschalen naar hele Frievar-keten
De planning is dat in oktober de eerste boer uit de Frievar-keten aan de gang gaat met financiering via het platform. Geleidelijk aan zal dat worden opgeschaald. “Uiteindelijk willen we het naar de hele Frievar-keten uitbreiden, dan naar andere varkensketens en vervolgens naar andere agrarische ketens.”
Volgens Richards en Klapwijk is ketenfinanciering niet geschikt voor elke groep bedrijven. “Er moet wel een mate van organisatie zijn en alle ketenspelers moeten bekend zijn. Gelukkig zien we een sterke ontwikkeling van georganiseerde ketens. Wat dat betreft is het een goede tijd om hiermee bezig te zijn.”
Eerste omzet is een enorme mijlpaal voor een start-up, het bewijs dat je financieel onafhankelijk kunt zijn
De verwachting is dat AgOS dit jaar voor het eerst omzet zal genereren uit de financieringsactiviteiten. “Dat is een enorme mijlpaal voor een start-up. Dat is het bewijs dat je financieel onafhankelijk kunt zijn.”
AgOS krijgt een stukje van de financieringsopbrengsten, een deel van de financieringsrente en een kleine opslag op het factuurbedrag voor het aansluiten van bedrijven op het systeem. In de aanloopfase kreeg de start-up een lening van € 85.000 van Startlife en er is een zogenoemde ‘angel investor’ die vanaf het begin in het idee van AgOS geloofde en er geld in wilde steken. “Dat is echt cruciaal. Het stelde ons in staat onafhankelijk te zijn en eigen keuzes te maken.”