Foto: ANP
In dit artikel
‘Je kunt wel zeggen dat de vleesvervangers zijn mislukt. Daar zijn twee redenen voor. De echte hardcore vegetariër zal nooit een vervanger voor vlees kopen. De die-hard flexitariër zoekt daarentegen een betere vervanger voor de smaak en bite van vlees.’ Met die simpele opmerking zette Robert van Ballegooijen vorige week een stevige streep onder het hoofdstuk vleesvervangers. Hij deed zijn uitspraak tijdens het EFMI Nationaal Verscongres. Alle moeite was overigens niet voor niks geweest, aldus Van Ballegooijen. Met de opgedane kennis van vleesvervangers zijn hybride vleesproducten een stap verder gebracht. ‘ We hebben ervan geleerd, we mengen nu bij’. Boek gesloten.
Nu komen de opmerkingen van Van Ballegooijen niet uit onverdachte hoek. De man is CEO van de Van Loon Group, een van de grootste vleesleveranciers in Nederland. Van Loon, ooit begonnen als horecaslager, is in de supermarktwereld groot geworden als leverancier van Lidl en als het ware met Lidl meegegroeid. ‘Good source, great food’, zeggen ze bij Van Loon zelf over hun vleesverkoop alsof de sector niet onder het vergrootglas ligt van klimaatverandering en duurzaamheid.
Ultrabewerkt, tegen stevige prijzen
Hoe onpartijdig ook, toch heeft Van Ballegooijen wel een punt. De grote eiwittransitie moet niet komen uit de introductie van plantaardige vervangers van vlees. Als ultrabewerkt product tegen vaak (te) stevige prijzen ten opzichte van vlees is het inderdaad hard zoeken naar een bestendig groeiende consumentenvraag. Vroege instappers als de Vegetarische Slager hebben in de beginfase van de markt hun slag kunnen staan. Overigens denk ik dat ze vooral succesvol waren op de as ‘gemak’ dan op de as ‘vleesvervanger’. Je strooit die Vegetarische Slagerstuckjes namelijk makkelijk door de Chili con Carne en het sust je geweten terwijl het sist in de pan.
Je ziet inderdaad die lekkere rookworst eerder de VS veroveren dan de melige gehakstuckjes de wereld veroveren
Geen lovebaby van Unilever
Ook de Vegetarische Slager moet nu naar een versie 2.0 of nog beter 3.1. Ik snap heel goed dat het bedrijf daardoor binnen moederbedrijf Unilever ter discussie staat. Skynews meldde vorige week dat het in de etalage staat. De hoge kosten, de noodzaak van verdere innovatie op het merk, de relatief lage omzet en groei in aandeel ten opzichte van vlees en de geografische beperking tot Nederland maken het niet tot een lovebaby van Unilever. Op Foodlog zegt Nico Gerrits, gepensioneerd biofysicus en Natuurbeschermer ietwat cynisch hierover dat Unilever veel beter de Unox Rookworst in de VS in de markt kan zetten dan de Vegetarische slager aanhouden: ‘dan lopen ze binnen’. Hoe wrang ook, daar heeft hij misschien wel een punt.
Smaak
Ook Saïd Belhassan, chef inkoper vers van Superunie sprak tijdens het Nationaal Verscongres. Ja, hij ziet de noodzaak tot veranderen, meer dan vleesvervangen. Belhassan liep het hele rijtje uitdagingen af: klimaatverandering, duurzaamheidsregelgeving, beschikbaarheid van grondstoffen, robotisering en automatisering en veranderend consumentengedrag. Het voelt als een plichtmatig rijtje, een soort van huiswerkopdracht voor leveranciers: je hebt er geen zin in, maar je begint er toch maar aan. Aan het eind zei Belhassan echter iets cruciaals: smaak. Bij al die grote veranderingen blijft ‘smaak’ de allerbelangrijkste succesfactor. Ik dacht in de zaal, ook het aller-moeilijkste. Je ziet inderdaad die lekkere rookworst eerder de VS veroveren dan de melige gehakstuckjes de wereld veroveren. Laten we hopen dat ik het bij het verkeerde eind heb.
