De consumentenprijs van producten als yoghurt, kaas en melkdranken zijn sinds februari wel gestabiliseerd. Foto: ANP
Producentenprijzen van voedingsmiddelen daalden in de eerste helft van 2023, terwijl Nederlandse consumenten juist meer voor hun boodschappen in de supermarkt moesten betalen.
Veel voedingsmiddelenproducenten verwachten niet dat de prijzen de komende maanden zullen stijgen. Dat komt naar voren uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
De prijzen van voedselproducenten waren in juli 4,2% lager dan in januari, maar consumentenprijzen stegen met 3,7%. Slechts 15% van de producenten denkt dat de prijzen de komende maanden stijgen, terwijl dat begin dit jaar nog meer dan de helft van de voedingsmiddelenproducenten was.
De producentenprijzen van zuivelproducten daalden het afgelopen jaar sterk. In augustus ging het om een daling van 6,3% ten opzichte van een jaar eerder. Dat is nog niet te zien in een daling van de supermarktprijzen. Wel is de consumentenprijs van producten als yoghurt, kaas en melkdranken sinds februari gestabiliseerd. De producentenprijzen van zuivel lijken zich nu ook te stabiliseren. Zo bleven de producentenprijzen in juli en augustus nagenoeg gelijk.
Groente en fruit
Wat betreft groente en fruit liggen de producentenprijzen in augustus nog 22,9% hoger ten opzichte van een jaar eerder. De prijzen in deze categorie dalen vanaf mei terwijl dit bij zuivel al vanaf november 2022 het geval is. De consumentenprijzen van groente lagen afgelopen augustus 11,2% hoger ten opzichte van een jaar eerder. Ten opzichte van juli daalden de prijzen met 0,4%. Voor fruit lagen de consumentenprijzen in augustus 6,5% hoger ten opzichte een jaar eerder. Ook in de maanden juli en augustus was en met respectievelijk 0,2% en 0,5% nog sprake van een stijging van de consumentenprijzen.
In de categorie slachterijen en vleeswarenindustrie lagen de producentenprijzen afgelopen augustus 4,5% hoger ten opzichte van een jaar eerder. Ook hier dalen de prijzen sinds mei dit jaar. De consumentenprijzen van vlees zitten echter in alle categorieën nog steeds in de lift. De grootste stijging in juli ten opzichte van juni was zichtbaar in de categorie rundvlees. Hier stegen de consumentenprijzen met 2,7%.
Het is goed mogelijk dat stagnatie of daling van de consumentenprijzen gaat plaatsvinden, maar er is geen garantie dat dat over een paar maanden gebeurt
De consumentenprijzen volgen over het algemeen met de nodige vertraging de producentenprijzen, bijvoorbeeld door langlopende contracten tussen supermarkten en fabrikanten. Als dat zo is, zou het betekenen dat de consumentenprijzen over een aantal maanden ook omlaag gaan, in navolging van de producentenprijzen. Volgens econoom Peter Hein van Mulligen van het CBS is het de grote vraag of dat gaat gebeuren. “Het is goed mogelijk dat stagnatie of daling van de consumentenprijzen gaat plaatsvinden, maar er is geen garantie dat dat over een paar maanden gebeurt.”
In verhouding bleven de supermarktprijzen lang op hetzelfde niveau. Pas eind 2021 werden de prijzen hoger en die stijging zet dus nog steeds door. Voor producenten zette de prijsstijging, die samenhangt met de prijzen van voedsel op de wereldmarkt, al in oktober 2021 in. Sinds dit jaar dalen die weer. Van Mulligen geeft aan dat dat komt doordat producentenprijzen sterker fluctueren dan consumentenprijzen.
Medeauteur: Jan Willem Veldman