Coöperatief topsalaris kan gevoelig liggen

Ruim 15% salaris erbij en samen op naar € 3 miljoen per jaar. Het ene coöperatielid roept er schande van, de andere vindt het schande dat erover wordt bericht. En waarom alleen schrijven over de salarissen van de coöperatieve toppers, en niet over de topmensen van private ondernemingen?

De burgers, boeren, leden kijken mee

Voor het laatste zijn in ieder geval twee duidelijke argumenten aan te voeren: private-ondernemingen opereren, net als boeren zelf, voor eigen risico. Ze worden niet door boeren ingehuurd om een coöperatie te leiden. Een coöperatiedirecteur heeft een soort van publieke functie, bijna net als de baas van een overheidsbedrijf, een woningbouwcoöperatie of van LTO. De burgers, boeren, leden kijken mee. Daarbij is uit de jaarcijfers van een privaat bedrijf de beloning voor de top doorgaans niet of slechts met heel veel moeite af te leiden, en dan nog.

VanDrie Groep

Om dat te illustreren, hierbij het volgende voorbeeld. In het jaarverslag van de VanDrie Groep over 2017 stond dat de eigenaren (familie Van Drie) zich een superdividend van € 22,5 miljoen toekenden. Voor een Rolls-Royce, of een villa op een Grieks eiland? Nee, het was om te investeren in een controlerend aandeel in Struik Foods. De familie zelf staat bekend als misschien vermogend, maar wel sober levend.

Familiebedrijven in de zuivel

Met de familiebedrijven in de zuivel lijkt het er weinig anders aan toe te gaan. De families Anker, Bouter of Vreugdenhil leven geen jetset-leven. Het salaris van de executive board wordt vastgesteld aan de hand van een aantal duidelijke criteria, schrijft coöperatie Arla in het jaarverslag 2019. Het dient in lijn te zijn met dat van topmanagers in vergelijkbare posities bij ‘fast-moving consumer goods’ bedrijven, en moet gerelateerd zijn aan duidelijk meetbare prestaties. Arla wijdt – heel ontspannen en open – in het jaarverslag een hele pagina aan de verantwoording van het salaris van de top, en publiceerde in 2018 ook het salaris van de executive board toen topman Peter Tuborgh er alleen in zat. Hij kreeg in totaal € 2,1 miljoen, en zit als langgediende al enkele jaren op de nullijn.

CEO Theo Spierings van Fonterra

Bij Arla is er overigens weinig commotie over de beloning van de top. Anders was het in de voorbije jaren bij Fonterra. Toen CEO Theo Spierings over 2017 zo’n € 5 miljoen (inclusief opgebouwde toeslagen) mee naar huis mocht nemen, en het ging slecht met het bedrijf, bleek Nieuw-Zeeland te klein. Zijn opvolger Mike Hurrell kon beginnen met omgerekend € 1,2 miljoen. Dat was echter nadat er een storm van ongekende proporties door de Nieuw-Zeelandse coöperatie heen was gewaaid.

Salaris Schumacher

Schumacher verdient meer dan Hurrell, maar over zijn salaris is beslist goed nagedacht. Door hemzelf, maar ook door een remuneratiecommissie, zoals veel coöperaties die hebben. Bij FrieslandCampina wordt deze voorgezeten door Wout Dekker en maken ook de voorzitter en vice-voorzitter van het bestuur er deel van uit. Zij kunnen een utgebreide lijst van criteria hanteren om een afgewogen salarisbesluit te nemen.