Dit zijn de genomineerden voor Beste Food & Agri Start-up 2024

Voor de tweede keer wordt de award Beste Food & Agri Start-up van het jaar uitgereikt. Drie start-ups zijn genomineerd om deze prijs in ontvangst te nemen: Health Food Wall, Trabotyx en Time Travelling Milkman.

De genomineerde start-ups hebben volgens juryvoorzitter Daniëlle Mol allemaal één ding gemeen: technologie speelt een cruciale rol. Uiteindelijk zijn uit alle inzendingen drie genomineerde start-ups geselecteerd die kans maken op de titel. Bij de beoordeling van de start-ups kijkt de jury naar een aantal criteria.

De impact van technologie

Het meest verrast was de jury door de impact van technologie bij de verschillende inzendingen. Mol: “Naast de service die een start-up geeft, staat bijna als een soort tweede tak de technologie erachter als aparte entiteit. Met alle huidige maatschappelijke ontwikkelingen richting AI en robotisering misschien niet verwonderlijk, maar twee van de drie genomineerden presenteren ook een oplossing, omdat het steeds moeilijker wordt om mensen voor de specifieke werkzaamheden te vinden. Dat is een trend die ik niet meer weg zie gaan.”

Health Food Wall

Wat in 2018 begon als een eerste Health Food Wall – een luikjesautomaat van 48 vakjes – is inmiddels uitgegroeid tot een keten van intelligente koelkasten die in openbare ruimtes zijn geplaatst. Zo maakt Anouk Snelders bedenker van Health Food Wall gezond eten buitenshuis voor iedereen tot optie.

Snelders runt samen met Tom Meijer de start-up Health Food Wall. Daarnaast hebben ze twee parttime medewerkers in dienst en werken ze met verschillende dedicated partners. Een voor de vegan-receptuur van de producten, een voor de logistieke afhandeling, een hardware partner voor de slimme koelkasten en twee partners die zich buigen over de te gebruiken software. “Vanaf het begin hebben we veel positieve pers gehaald”, vertelt Snelders. “We waren de Vega­Febo; het gezonde alternatief. Dat heeft echt alles in een stroomversnelling geplaatst. In 2019 konden we Schiphol, de Rai en het AMC als klanten binnenhalen.”

Terugkijkend vindt Snelders flexibiliteit en openstaan voor nieuwe ideeën het belangrijkste wat ze geleerd heeft. “Laat los hoe je er komt, zaken gaan toch altijd anders dan je verwacht en blijf open voor nieuwe kansen. Ik ben er heel trots op dat we door onze strategische keuzes nu relatief comfortabel kunnen groeien. Ik begon ooit met een voedselidee, maar voor dit jaar ligt de focus op het bouwen van eigen software, zodat we onze keten helemaal in eigen beheer hebben. Dit is extreem belangrijk voor verdere groei. Maar persoonlijk ben ik ontzettend geraakt als ik in mijn e-mail een bericht vind van een moeder die me bedankt, omdat ze normaal eten in de nacht kan eten terwijl ze bij haar zieke kindje in het ziekenhuis is. Het zijn die kleine dingen die er 100% toe doen.”

Trabotyx

Als Tim Kreukniet zichzelf nu advies zou moeten geven, zou hij zeggen: heb geduld, een innovatief idee ontwikkelen kost nu eenmaal tijd. Zo’n vier jaar sleutelde hij met business­partner Mohammed Boussama aan een wied­robot. Afgelopen jaar maakte de robot zijn eerste meters (4,5 hectare) in de praktijk.

De twee bedachten een oplossing voor de uitdaging waarmee niet alleen Boussama’s familie te maken had. “In Tunesië, maar ook in Nederland, is het heel lastig om voldoende mensen te vinden die wiedwerkzaamheden willen doen”, vertelt Kreukniet. “Het is gewoon geen fijne klus en het komt elke keer weer terug.” Zo ontstond de start-up Trabotyx.

De wiedrobot die de mannen hebben ontwikkeld, maakt gebruik van camera-visie om onkruid te herkennen. “Onze robot is heel nauwkeurig: hij kan wortelplantjes en hanepoten al vanaf het prille begin onderscheiden, als een plantje eigenlijk nog maar een sprietje met twee blaadjes is. Daarnaast is hij extreem precies ten opzichte van de snelheid.”

Voor het komende jaar is de uitdaging: opschalen. “We moeten meters maken, zodat we alle kinderziektes hebben getackeld, vertrouwen winnen en laten zien dat onze robot ook echt het hele jaar werkt. Dan hoop ik dat we daarna kunnen opschalen tot tien tot twintig stuks volgend jaar en daarna meer.”

De nominatie voor Beste Food & Agri Start-up vindt hij cool. “Na vele jaren zwoegen en ploeteren de robot echt in het veld te zien rijden, was magisch, een stempel van approval. Daarmee hebben we een bijdrage geleverd aan het oplossen van een probleem. Het zou toch van de gekke zijn als de biologische wortelteelt uit Nederland zou verdwijnen wegens gebrek aan handen?”

Time Travelling Milkman

Time Travelling Milkman is de betekenisvolle naam voor de start-up die via technische, innovatieve technieken een basisingrediënt voor plantaardige zuivel uit pitten en zaden weet te halen. “We willen de connectie zijn tussen historie van zuivel en een nieuw, beter, plantaardig zuivelalternatief”, zegt Saskia Tersteeg, een van de drie oprichters van de onderneming .”We zijn eigenlijk een nieuwe melkboer die de goede dingen meeneemt vanuit de verschillende tijden en zo dus ook een soort tijdreiziger.”

Samen met Dimitris Karefyllakis en Costas Nikiforidis hebben de drie bij elkaar opgeteld veertig jaar ervaring in het onderzoek naar hoe de natuur oliedruppeltjes bewaart. “Wij hebben een milde scheidingstechniek in het lab uitgevonden om dit ingrediënt uit pitten te halen”, vertelt Tersteeg. “Dat zetten we nu heel breed B2B in de markt voor de productie van plantaardige zuivel. Het is dus een grondstof voor allerlei producten die je normaal met zuivelroom kunt maken.”

Wat kleinschalig startte in het lab is sinds 2020 een onderneming die zoekt naar opschaling. Dat is een van de uitdagingen van dit moment. “We zijn bezig met opschaling van de productie tot 1.000 ton per jaar. Eigenlijk zouden we nog groter willen, echt op industriële schaal willen produceren. Daarom zijn we volop in gesprek met allerlei potentiële klanten. Die helpen we ook graag met het toepassen van ons ingrediënt in hun eindproduct. Dat betekent dat we soms zelf werken als een soort kok. Zo zien we wat er aan bepaalde receptuur verbeterd zou kunnen worden: heeft het de goede textuur, is het goed te produceren, is de nutritionele balans goed.”

De nominatie vindt Tersteeg een hele eer voor alle werk. “We werken hier bijna dag en nacht aan. Het is fijn dat onze inzet voor een betere, gezondere en lekkere wereld wordt gezien.”