Duitsland: boeren geïnteresseerd in biologische landbouw

Met een markt van bijna € 15 miljard in 2020 is de markt voor biologische producten in Duitsland veruit de grootste van de Europese Unie (totaal € 46 miljard).

Meeste biobedrijven in bergachtige Zuid-Duitsland

De meeste biologische boerderijen zijn georganiseerd in verenigingen en aangesloten bij BÖLW, de biologische brancheorganisatie. Volgens BÖLW is in 2021 een op de zeven landbouwbedrijven biologisch – ruim 36.000 bedrijven met een totaal areaal van 1,8 miljoen hectare. Duitsland is met ruim 10% bio-areaal een middenmotor wat betreft het aandeel biologische landbouwgrond in de EU. Het zijn meest kleine bedrijven van minder dan 50 hectare en vooral gevestigd in deelstaten Beieren en Baden-Württemberg. Dat geldt ook voor gangbare bedrijven. Het bergachtige Zuiden leent zich minder voor grote intensieve landbouwbedrijven.

Dit artikel is onderdeel van een serie over biologische landbouw in de Europese Unie. Lees ook over België, Oostenrijk, Denemarken en Spanje

Veel boeren denken aan overstappen

Bijna een op vijf boeren denkt aan overstappen. De biologische landbouw wordt gestimuleerd met specifiek overheidsbeleid. Bovenop de reguliere hectarepremie krijgen Duitse boeren extra steun vanuit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Gemiddeld kreeg een biologische boer € 173 per hectare extra uit deze subsidiepot. Aandachtspunten zijn zekerheid van de verkoop, hogere prijzen en betere financiering. Naast de stabiele verkoopmogelijkheden is betrouwbare financiering een voorwaarde voor de overstap naar bio, naast een snelle hervorming (= minder Europese regels), zo meldt de Duitse Boerenbond (DBV).

Duitsers geven 5,8% meer uit aan biologisch

In 2021 gaven Duitse consumenten bijna € 16 miljard (omzet retail) uit aan biologische levensmiddelen. Dat is een stijging van 5,8% ten opzichte van het jaar ervoor. De biologische groenten (wortel, pompoen), fruit en eieren zijn populair, de bestsellers zijn plantaardige zuiveldranken en biovlees. Voor biologissch vlees is de vraag groter dan het aanbod. De verkopen van vlees- en melkvervangers zitten in de lift. De grote belangstelling voor biologische voeding wordt volgens landbouwadviseurs mede ingegeven vanuit dierenwelzijn.

Sojateelt voor ruim een kwart biologisch

De landbouwsector heeft net als elders in Europa last van klimaatverandering. 70% van de landbouwgrond is akkerbouw – meest graan en tarwe. Droogte en extreme regenval zorgden voorgaande jaren voor minder opbrengst. Met noodhulp werden faillissementen voorkomen. De regering probeert met investeringen de landbouw weerbaarder te maken. Een voorbeeld hiervan is de inlandse teelt van soja. De sojateelt nam in 2021 toe tot 34.300 ton, waarvan 27% biologisch. Het gewas is interessant voor bioboeren omdat het voorziet in eigen stikstofbehoefte. Wel kan onkruidbestrijding veel tijd vragen, zoals bij alle biologische akkerbouwgewassen.