Kan plantaardige voeding de currywurst verslaan in Duitsland? - Foto: Canva/pal2iyawit
Duitsland is Europees kampioen in de divisie plantaardige voeding. Met voetbal scoorden ze in de kwartfinale net een goal te weinig, maar met plantaardige producten scoort de Duitse voedselindustrie behoorlijk lekker.
De productie van vleesvervangers blijft stijgen. Volgens het Duitse bureau voor statistiek werden er in 2023 in Duitsland 17% meer plantaardige producten geproduceerd dan in het jaar daarvoor. Ook nam het aantal fabrikanten weer toe. En de consumptie van met name rood vlees is op een historisch dieptepunt. Overigens bedraagt de totale marktwaarde van plantaardige producten ongeveer €2 miljard. Vleesvervangers hebben de grootste marktwaarde (€590 miljoen), gevolgd door zuivelvervangers (€562 miljoen) en plantaardige spreads (€162 miljoen).
Klimaat belangrijkste reden voor minder vlees
En wat is het belangrijkste motief voor Duitse consumenten om minder vlees te eten? Het klimaat, zo luidt het antwoord. Dit staat in de nieuwste PwC-studie Voice of the consumer (mei 2024), waarvoor 20.000 mensen in 31 landen worden ondervraagd, waaronder meer dan 1.000 consumenten uit Duitsland. Volgens dit onderzoek maakt 80% van de Duitse consumenten zich zorgen over klimaatverandering. Een op de vijf worstelt zelfs dagelijks met deze zorgen en angsten. 46% van de respondenten zei dat zij eerder producten zouden kopen van een merk dat zich inzet voor afvalvermindering en recycling. En daarom koopt men ook liever bij lokale producenten of winkels (56%).
Waarom zijn de Duitsers zo klimaatbewust? Ik denk dat de natuur in Duitsland letterlijk dichter bij de consument staat en uiteraard beïnvloedt het landschap ook de volksaard en (eet)cultuur. Duitsland is van oudsher de bakermat van de antroposofie, de kuuroorden en de ‘Wechselbäder’ van Kneipp. De gemene deler: het geloof in de kracht van de natuur.
De Duitse consument wordt beïnvloed door een mix van landschap, bos, urbanisatiegraad, antroposofie en Kneipp
Een groot verschil tussen Nederland en Duitsland is ook het aandeel bebost gebied. In Duitsland bestaat nog 40% van het totale landschap uit bos, in Nederland is dat nog maar 6%. Ook woont meer dan de helft van alle Duitsers in een landelijke omgeving, dus niet in de stad. De Duitse consument wordt dus beïnvloed door een mix van landschap, bos, urbanisatiegraad, antroposofie en Kneipp.
Die mindset heeft invloed op voedselkeuzes. Inmiddels zit de linkse groene partij Die Grünen al voor de tweede keer in de Duitse regering met de groene landbouwminister Cem Özdemir. Overigens heeft het Duitse ministerie van landbouw de ambitie uitgesproken om naar de verhouding 60/40 plantaardige voeding te streven, een hogere ratio dan in Nederland, waar 50/50 wordt nagestreefd.
Vleesmarkt blijft de échte kampioen
Ondanks het feit dat Duitsland Europees kampioen is in plantaardige voeding, is het slechts een niche in het land. Hoewel de vleesconsumptie per inwoner is afgenomen van 61 kilo in 2018 naar 52 kilo in 2022, blijft de vleesmarkt de échte kampioen. De waarde van de vleesmarkt in Duitsland is tachtig keer groter dan die van vleesvervangers. Eetgedrag veranderen vereist een lange adem en nieuwe generaties. De liefde voor de currywurst & co zal niet zomaar verdwijnen en is nog vast bestanddeel op het Duitse bord.