Europese Commissie: Poetin gebruikt honger als wapen in Oekraïne

Tijdens de persconferentie over een nieuw maatregelenpakket om in te spelen op de gevolgen van de oorlog in Oekraïne voor de voedselzekerheid in de wereld zei de landbouwcommissaris: “Honger wordt als wapen ingezet in de strijd.” Hij refereerde aan wat er in de jaren 30 in Oekraïne en Kazachstan gebeurde, toen onder het regime van Stalin in de Sovjet-Unie “miljoenen mensen zijn omgekomen van de honger”. Wojciechowski noemde de vernietiging van grote pluimveebedrijven in Oekraïne. Hij zei daarbij het belang te onderschrijven van kleine en middelgrote bedrijven, die minder kwetsbaar zijn voor dergelijke aanvallen. Wojciechowski zegt dat het van het grootste belang is de Oekraiense landbouw nu te ondersteunen om de productie op peil te houden, ook om honger in Oekraïne zelf te voorkomen.

In de Europese Unie staat de voedselzekerheid zeker niet op het spel, benadrukt Wojciechowski. Maar de burger moet wel beschermd worden tegen hoge voedselprijzen en de boer tegen hoge grondstofprijzen.

Brandstof voor machines

De Europese Commissie vindt het van het grootste belang dat de Oekraïense landbouw blijft produceren. Er is € 330 miljoen beschikbaar aan hulp voor de Oekraïners. De Oekraïense landbouw wordt op kosten van de Europese Unie van brandstof voorzien uit Poolse strategische voorraden. De beschikbaarheid van brandstof voor machines is op dit moment de belangrijkste knelpunt voor de Oekraïense landbouw om het land te bewerken en gewassen in te zaaien. Tegelijk probeert de Europese Commissie met hulp van Polen de export van granen uit Oekraïne via de Poolse havenstad Gdansk op gang te brengen. De capaciteit van de export langs die weg is echter een stuk kleiner dan wat normaal via de havensteden aan de Zwarte Zee kan worden uitgevoerd. De havens aan de Zwarte Zee zijn op dit moment geblokkeerd.

€ 500 miljoen aan noodhulp voor Europese boeren en tuinders

De Europese Commissie maakte woensdag 23 maart bekend dat er € 500 miljoen wordt uitgetrokken als noodhulp voor de Europese boeren en tuinders. Nederland krijgt daarvan ruim € 8 miljoen. Dat bedrag kan door Nederland worden opgehoogd tot maximaal € 24 miljoen. Hoe dat geld wordt besteed, is nog niet bekend. De Europese Commissie staat toe het geld ook te gebruiken voor telers van bijvoorbeeld bloemen.

Als tijdelijke maatregel wordt dit jaar toegestaan om uit productie genomen grond (braakgrond, ecologische aandachtsgebieden) in te zetten voor de teelt van voedings- ef voergewassen. Dat gaat in Europa om een oppervlakte van ongeveer 4 miljoen hectare, vergelijkbaar met de oppervlakte van Nederland, zei Wojciechowski. Er komen versoepelingen voor de invoer van veevoer, om de druk op de voermarkt te verminderen.

Private opslag varkensvlees opengesteld

Verder wordt de private opslag voor varkensvlees opengesteld om de varkenshouderij te ondersteunen. Nederland verzette zich tot nu toe tegen die maatregel, maar stemt daar nu mee in ook om daarmee met name Oost-Europese lidstaten tegemoet te komen, op wie nu in de Oekraïne-crisis een groot beroep wordt gedaan. Daarnaast kunnen de voorschotten van de directe betalingen vervroegd worden uitbetaald vanaf half oktober.

Graanexport

De Europese Commissie heeft sterk geprotesteerd bij de Hongaarse regering, die de export van granen heeft geblokkeerd. Dergelijke maatregelen verstoren de handel en hebben louter een prijsopdrijvend effect, zei een Europese hoge ambtenaar in een toelichting. Het is juist nu van belang de handel op gang te houden, zodat voedselimporterende landen toegang houden op de wereldmarkt.

Afhankelijkheid verminderen

Om de afhankelijkheid van kunstmest, gewasbeschermingsmiddelen en energie op de lange termijn te verminderen, houdt de Europese Commissie vast aan de doelstellingen van de Boer-tot-Bordstrategie, de Biodiversiteitsstrategie en de Green Deal. Daarbij hoort ook de inzet van kunstmestvervangers, nieuwe veredelingstechnieken en precisie landbouw, evenals de uitbreiding van de biologische landbouw.