FWS: verdubbeling verbruiksbelasting frisdrank niet effectief

De Nederlandse vereniging Frisdranken, Water en Sappen (FWS) is het niet eens met de manier waarop de overheid de verbruiksbelasting op frisdrank wil verdubbelen. Volgens de belangenorganisatie worden de beoogde gezondheidsdoelen op deze manier niet bereikt. Producten stijgen alleen maar in prijs en dat valt volgens de vereniging in tijden van hoge kostenstijgingen niet uit te leggen.

De FWS vraagt het kabinet en de Tweede Kamer van een belastingverhoging in 2023 af te zien, en in plaats daarvan in 2024 te komen met een ‘slimme’ frisdrankbelasting, naar Brits voorbeeld. Dit als eerste stap naar een brede suikerbelasting.

Geen onderscheid in suikergehalte

Volgens FWS-directeur Taco Juriaanse gaan de belastingen op frisdranken op basis van de huidige plannen, ongeacht hoeveel suiker erin zit, met in totaal € 300 miljoen omhoog. Pas daarna volgt onderzoek hoe beter aan te sluiten op het uitgangspunt van het kabinet om gezonde keuzes te stimuleren en ongezonde keuzes moeilijker te maken.

Dat is ook wat het kabinet heeft vastgelegd in het coalitieakkoord. Eerst komt er een verhoging van de belasting op suikerhoudende dranken. Daarna volgt op termijn de invoering van een suikerbelasting.

Omdat binnen de verbruikersbelasting geen onderscheid bestaat tussen de dranken ontbreekt volgens de FWS elke prikkel voor consumenten en fabrikanten om te kiezen of investeren in producten met minder suiker. In het Verenigd Koninkrijk bestaat een belasting op frisdranken waarbij wel naar het suikergehalte wordt gekeken.

Frisdranksector wil bijdragen

Juriaanse geeft aan dat de frisdranksector zich realiseert dat overgewicht een groot maatschappelijk probleem is. De sector wil volgens hem ook zeker een bijdrage leveren aan de strijd tegen overgewicht. Daarom ondertekende de sector in 2018 ook het Nationaal Preventieakkoord. Volgens de directeur hebben fabrikanten vier jaar eerder dan afgesproken de calorieën in frisdrank al met 30% verminderd.

Belgen kopen frisdrank over de grens

Niet alleen in Nederland is er onvrede over belasting op frisdranken. In België bestaan al meerdere belastingen op frisdranken. Naast de btw en normale accijnzen gaat het om een verpakkingsheffing en een zogenaamde suikertaks.

De sectorvereniging van de Belgische water- en frisdrankindustrie VIWF is van mening dat door de gestegen prijzen steeds meer Belgische consumenten hun frisdrank over de grens zijn gaan kopen. “Liefst 37% van de Belgen koopt dranken in de buurlanden”, zo meldt de belangenvereniging op basis van een enquête onder 1.000 Belgen.

€ 369 miljoen omzetverlies door grensaankopen

Uit GfK-cijfers zou blijken dat frisdrankbedrijven in de periode 2017 tot en met 2021 zo’n € 369 miljoen omzet hebben zien verdampen door de grensaankopen. “De suikertaks streeft dus compleet zijn doel voorbij en onze Belgische taksenlasagne zorgt ervoor dat zowel onze bedrijven als de overheid inkomsten mislopen”, concludeert VIWF-voorzitter Bart Peeters. Anderhalve liter frisdrank zou in omliggende landen tot 35% goedkoper zijn.

Opvallend is dat de vereniging meldt dat de zogenaamde suikertaks ook geldt voor dranken zonder suikers of zoetstoffen als water met een smaakje. Ook deze taks zou consumenten niet stimuleren te kiezen voor caloriearme alternatieven. Ook het VIWF pleit daarom voor aanpassing van het belastingsysteem.