Koken met meelwormen. Dat is een van de uitgewerkte plannen van 'groene studenten'.
In dit artikel
Voor de jeugd in de groene sectoren is de noodzaak van een transitie naar een duurzamer landbouwsysteem geen discussiepunt. De weg ernaartoe wel. Samenwerking met de overheid en het bedrijfsleven kan de plannen verbinden en naar een hoger niveau tillen.
Studenten uit het groene onderwijs maken zich zorgen over natuur- en voedselvraagstukken, zo blijkt tijdens de Groenpact Manifestatie op donderdagmiddag 4 maart. Zij uiten hun visies op ‘de grote uitdagingen van deze tijd’ in korte videofragmenten. Bijvoorbeeld: Grond wordt schaarser en vraag om voedsel groter, maar moet wel duurzamer; hoe gaan we dat oplossen? Het eetpatroon van mensen moet plantaardiger, zodat er minder dieren hoeven te worden geslacht. Landbouw moet natuurinclusiever met regiogebonden oplossingen voor verduurzaming. De wereldwijde voedselverdeling moet beter. Overconsumptie moet worden tegengegaan. Ook angst klinkt: Hopelijk zijn we niet te laat!
Veel ideeën
Vele ideeën voor een groenere wereld kwamen voorbij tijdens de Groenpact Manifestatie – Jongeren aan zet Live! die live werd gestreamd vanuit Het Nationale Theater in Den Haag. Daar is zelfs een prijs aan verbonden; op vier schoolniveaus is een cheque van € 2.500 overhandigd aan het beste plan voor een groene, duurzame wereld. Voor scholieren en studenten is het klaarblijkelijk al heel gewoon om te bouwen aan die wereld.
Liften met verbinding
Door die initiatieven te verbinden, zijn ze te liften naar een volgend niveau. Voor verbinding is steun nodig van de overheid en het bedrijfsleven. Al deze partijen kwamen aan het woord tijdens de uitzending donderdag. Ook zijn prijzen uitgereikt voor kansrijke projecten die jongeren vanuit hun opleiding hebben opgezet.
Presentator Twan Huys had naast demissionair minister Carola Schouten (LNV) allerlei tafelgasten, zoals Jaap Bond van de Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en Harold Overmars, bestuurslid NAJK en melkveehouder.
Samenwerking is sleutelwoord
Samenwerking blijkt het sleutelwoord. Er werd door Wageningen UR een – vorig jaar reeds gepresenteerd – toekomstscenario geschetst van een vanuit de natuur gestuurd systeem, waarbinnen landbouw een plek krijgt. Overmars ageert. “Wij stappen alleen een transitie in als daar een langjarig verdienmodel aan is gekoppeld. Ik heb de zekerheid nodig dat ik het kan terugverdienen.”
Gebiedsgebonden aanpak
De meeste aanwezigen zien heil in een gebiedsgebonden aanpak voor duurzame landbouw, want elke regio heeft z’n eigen kenmerken en kracht. Nederland zou zich meer op kwaliteit moeten richten dan op kwantiteit, exporteur worden van uitgangsmateriaal en kennis. Schouten: “De coronacrisis legt bloot hoe kwetsbaar de voedselstromen over de hele wereld zijn.” Nederland kan mondiale problemen oplossen, reageert Bond. “Met onze zaden kunnen we duizenden boeren in het buitenland helpen naar een hoogwaardiger productie.”
Geld nodig voor omslag
Aan plannen en wensen geen gebrek, zoals zo vaak komt het op bekende struikelblok neer: geld. “We zitten echt wel op een keerpunt”, ziet minister Schouten. Het zoeken is dus naar een verdienmodel voor de boer, gedragen door de maatschappij. Want de consument gaat het niet betalen. “Hoe zorgt je dat er ook een boterham wordt verdiend? Dat aspect leidt tot onrust bij boeren. Ze willen wel veranderen, maar moeten gecompenseerd worden voor de extra bijdrages die zij leveren. Dat kan de omslag betekenen naar innovatie.”
Jongeren brengen creativiteit
De creativiteit van jongeren helpt om samen verder te durven te komen, zegt Schouten. “Wij zijn nodig voor de juiste regelgeving en geldstromen.”
Dat studenten al volop werken aan de urgente thema’s blijkt uit de Impactprijs groen onderwijs 2020 die werd uitgereikt. Voor het VMBO ging deze naar Ongewoon lekker van Aeres in Nijkerk, over de toepassing van insecten in ons voedsel. “Een relevant thema met impact buiten de school”, vond de jury.
Veldbonen
In de categorie MBO won het project Veldbonen van Terra in Groningen, omdat eiwittransitie een hot item is en dit een voorbeeld is van hoe mensen plantaardiger kunnen eten. Binnen het HBO ging het Handboek Prettig Groen Wonen van Van Hall Larenstein in Velp er met de prijs vandoor, omdat het waardevoller maken van het groen van woningcorporaties ‘mooi aansluit bij klimaatadapdatie en vergroening van de leefomgeving’.
ReShore
De prijs voor het WO won de start-up ReShore van WUR. De studenten willen kusterosie verminderen, kustbiodiversiteit verbeteren en voedselproductie uit de oceaan verhogen. De jury vindt dit een relevant en actueel thema vanwege de zeespiegelstijging. “Een voortvarende start-up met potentie om economisch impact te hebben.”
