Een vrachtwagen van Heineken. De bierbrouwer is één van de grootste familiebedrijven van Nederland. - Foto: ANP
In dit artikel
Familiebedrijven zijn na een crisis veerkrachtiger dan niet-familiebedrijven. Hoewel ze door een crisis net zo hard worden geraakt als niet-familiebedrijven, pakken ze de draad sneller weer op en herstelt de winstgevendheid zich sterker.
Dat blijkt uit onderzoek van Erasmus Centre for Family Business, BDO Accountants & Adviseurs en Rabobank. De organisaties deden onderzoek naar hoe een eigendoms- en eigenaarsstrategie familiebedrijven helpen herstellen na een crisis. Daarvoor is gekeken naar de laatste financiële crisis van 2007 tot 2011.
Marktwaarde
De omzet en winst van beursgenoteerde familiebedrijven zakken in een crisis minstens zo hard weg als die van niet-familiebedrijven. De marktwaarde van familiebedrijven daalde in de laatste crisis met meer dan 60%, terwijl die van niet-familiebedrijven daalde met 40%. Het maakt in een crisis en de gevolgen ervan voor een bedrijf niet uit wie er aan het roer staat: de oprichter, een opvolger of een externe ceo.
Herstel familiebedrijven sterker
Na de eerste klap is het herstel van de familiebedrijven sterker. Dat komt volgens de onderzoekers doordat familiebedrijven zich anders gaan gedragen tijdens en na een crisis. Zo beschermen zij hun kroonjuwelen: hun meest onderscheidende en meest productieve bedrijfsmiddelen. Zo blijven ze fors investeren in onder andere R&D en andere projecten die pas op de lange termijn renderen. Daarnaast houden ze belangrijke medewerkers binnenboord, waar niet-familiebedrijven kiezen voor harder saneren. Daardoor blijft talent en ervaring beschikbaar, zodat snel kan worden ingespeeld op nieuwe kansen wanneer die zich voordoen.
Meer succes assertief familiebedrijf
Uit het onderzoek blijkt ook dat een assertief familiebedrijf meer succes heeft na een crisis. Als een bedrijf meteen aan de slag gaat met de eigendoms- en eigenaarsstrategie loont dat. Dat betekent dat een bedrijf moet nadenken over wie de best mogelijke eigenaar van het bedrijf is en wat de strategie van de familie is met het bezit van het bedrijf. Het moment na een crisis blijkt een goed moment om aandelenkapitaal verder uit te bouwen óf juist af te bouwen.
Externe ceo
Een andere stap is om te kiezen voor een externe ceo, zoals ook machinefabrikant Lely heeft gedaan. “De transformatie, (het afscheid nemen van de ruwvoertak) ingezet door de externe ceo, lijkt goed uit te pakken: in 2020 boekte Lely – zonder haar ruwvoertak – een recordomzet van € 615 miljoen”, zo staat in het rapport. Een bekend voorbeeld van hoe een externe ceo en aandeelhouderschap van de familie goed kunnen samengaan is Heineken. ‘De bierbrouwer heeft inmiddels
meerdere externe ceo’s gehad, en toch is de eigendomsstrategie van de familie er zeker niet op gericht om af te bouwen.’