Onderzoek: veel potentieel in beleid gezondere voedselomgeving

Dat concluderen onderzoekers van Wageningen University & Research en Universiteit Utrecht. Ze interviewden 28 experts over het overheidsbeleid in relatie tot een gezonde voedselomgeving. De experts beoordeelden (de uitvoering van) dit beleid als ‘zwak’ tot ‘afwezig/zeer beperkt’. “In de huidige Nederlandse voedselomgeving worden er meer sterk bewerkte voedingsmiddelen aangeboden die rijk zijn aan verzadigd vet en geraffineerde koolhydraten (suiker) dan minder sterk en onbewerkte, verse voedingsmiddelen. Deze producten zijn eveneens goedkoper en vaker in de aanbieding. Op deze manier maakt de huidige voedselomgeving de gezonde keuze niet de gemakkelijke keuze voor de consument”, zo schrijven de onderzoekers. De Nederlandse overheid kan de voedselomgeving verbeteren. Niet eerder is onderzocht in hoeverre de overheid hier momenteel beleid voor heeft ingevoerd en waar nog kansen liggen.

Geen reclame ongezonde voeding

Uit het onderzoek kwamen zes beleidsacties die het hoogst op de prioriteitenlijst zouden moeten staan. Ten eerste zouden de doelstellingen in de Nationale Aanpak Productverbetering ambitieus en transparant moeten zijn, waarbij voedingsmiddelenproducenten hun afspraken nakomen. Ten tweede moeten alle vormen van reclame gericht op kinderen voor ongezonde voeding (buiten de Schijf van Vijf) verboden moeten worden. Ook zouden de prijzen van ongezonde voedingsmiddelen zoals suikerhoudende dranken, omhoog moeten. De prijzen van gezonde voedingsmiddelen zoals groenten en fruit zouden juist omlaag moeten, bijvoorbeeld door BTW-verlaging. Daarnaast zouden er duidelijke regels en voorschriften moeten komen voor cateraars, restaurants en supermarkten voor het vergroten van het aandeel gezonde voedingsmiddelen. Ten slotte moet voedselhulp gefinancierd worden aan mensen onder een bepaalde inkomensgrens, zodat zij kosteloos gezonde voedingsmiddelen kunnen afnemen. Mensen met een laag opleidingsniveau en een lager inkomen kampen vaker met overgewicht, obesitas en chronische ziekten dan mensen met een hoger inkomen of opleidingsniveau.

Nederland staat samen met Spanje en Duitsland onderaan de lijst voor beleid voor gezonde voedselomgeving

Omdat voedselconsumptie in kleine mate het gevolg is van individuele keuzes en in grotere mate door de voedselomgeving, is het belangrijk dat deze aangepast wordt. Zo kan de volksgezondheid verbeterd worden. “Het is bekend dat structurele, universele (preventieve) maatregelen die gericht zijn op de gehele bevolking leiden tot meer gezondheidswinst voor de bevolking als geheel dan een aanpak waarin de eigen verantwoordelijkheid van het individu centraal staat”, aldus de onderzoekers. Het onderzoek werd ook uitgevoerd in andere Europese landen. Het gebrek aan beleid op een gezonde voedselomgeving speelt in meerdere landen. Met uitzondering van Finland, Noorwegen en Portugal scoren alle landen ‘zwak’ tot afwezig/zeer beperkt’ op het gebied van uitvoering van beleid. Nederland staat samen met Spanje en Duitsland onderaan de lijst.

Lees ook: Overheid stelt nieuwe doelen voor gezond voedsel