Opvallend veel ruimte binnen CSDDD

Het Gerechtshof in Den Haag oordeelde op 12 november dat het geen emissiereductiepercentage kon vaststellen voor Shell. Hiermee werd de eis van Milieudefensie, die stelde dat Shell zijn CO2-uitstoot in 2030 met 45% moest reduceren ten opzichte van 2019, afgewezen. Hoewel dit oordeel geen vrijbrief is voor Shell om klimaatverantwoordelijkheid te ontlopen, roept het de vraag op of deze verantwoordelijkheid wel voldoende verankerd is in de wet.

Recent presenteerde de Nederlandse overheid het wetsvoorstel Internationaal Verantwoord Ondernemen (IVO). Dit wetsvoorstel heeft als doel de Europese Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) in de nationale wetgeving te implementeren. Grote bedrijven worden hiermee verplicht zorgvuldigheid te betrachten op het gebied van mensenrechten en milieubescherming in hun internationale ketens. Het IVO verplicht bedrijven ook om een klimaattransitieplan op te stellen, waarin zij vastleggen hoe zij hun bedrijfsmodel en -strategie in lijn brengen met de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs.

Geen harde resultaatsverplichting

Toch biedt dit wetsvoorstel bedrijven opvallend veel ruimte. Het legt enkel een inspanningsverplichting op, zonder harde resultaatsverplichting, en staat toe dat klimaatdoelen worden aangepast naar aanleiding van ‘specifieke omstandigheden’. Een rechterlijk vonnis zou aanzienlijk strenger zijn in het afdwingen van verantwoordelijkheid. Gezien de ernst van klimaatverandering, is dit ook nodig, het vereist bindende en afdwingbare verplichtingen.

Dit laat natuurlijk onverlet dat proportionaliteit een belangrijk aspect is met betrekking tot klimaatverplichtingen van bedrijven. Enkel wetgeving zoals het IVO, dat bedrijven veel ruimte biedt voor interpretatie en aanpassing, is mogelijk onvoldoende om de noodzakelijke transitie te realiseren.