PBL: weinig bereidheid om eetgewoontes te veranderen

In de enquête van het PBL geeft 5% van de Nederlanders aan dat ze weinig zuivel consumeren, één dag of minder zuivel en eieren eten. 17% geeft aan hiertoe bereid te zijn. Ook andere eetgewoontes met grote impact op het landgebruik en broeikasgasuitstoot zijn lastig te veranderen. 42% geeft aan bereid te zijn tot weinig vlees eten. Hiervan geeft 9% aan dat al te doen. Het verminderen van de consumptie hiervan zorgt ervoor dat er minder grondstoffen gebruikt hoeven te worden, zoals water en land, en draagt daarmee bij aan een circulaire economie. {{foto,2}} De grootste bereidheid bij de consument ligt bij het kopen van lokaal geteelde groenten en fruit in het seizoen (77%) en het kopen van verse groenten en fruit in plaats van diepgevroren opties (80%).

Helft van consumenten staat open voor bio

Meer dan de helft van de Nederlanders geeft aan overwegend biologische producten te willen kopen. 55% geeft aan biologische vlees-, vis- en zuivelproducten te willen kopen in plaats van gangbare. De bereidheid bij biologische groenten en fruit ligt nog iets hoger met 57%. In het rapport kijken de onderzoekers naar de bereidheid en gedrag van de consument met betrekking tot het behalen van het streven van de overheid om in 2050 een volledig circulaire economie te hebben in Nederland. Hiervoor is het belangrijk dat Nederlanders duurzamer gaan consumeren, niet alleen met betrekking tot voeding maar ook kleding, energie en het delen van goederen. De onderzoekers vroegen aan 2.500 Nederlanders in welke mate zij open staan voor het veranderen van consumeren, ervan uitgaande dat producten makkelijker verkrijgbaar en niet duurder zijn. In het rapport geven de onderzoekers drie beleidsvoorstellen om de consumptie te verduurzamen.

Consumentenbereidheid en milieuwinst

De onderzoekers zijn op zoek gegaan naar de ‘sweet spot’ van consumentenbereidheid en grote milieuwinst. Hoewel het drastisch verminderen van de vleesconsumptie grote milieuwinst oplevert, is de consumentenbereidheid dus vrij laag. De bereidheid van consumenten om lokaal geteelde groenten en fruit te kopen ligt hoog, maar de milieuwinst is kleiner.

Stevig beleid nodig

Om de consumptie van vlees en zuivel te minderen is volgens onderzoeker Julia Koch een stevig beleid nodig: “Het verhogen van de betaalbaarheid en gemak is niet genoeg om het consumentengedrag te veranderen. Het beleid heeft een lange adem nodig en moet zich richten op het ondersteunen van het veranderen van de sociale norm.”

Monitor Duurzaam Leven

In het onderzoek is alleen gevraagd naar de bereidheid om gedrag te veranderen en het gedrag naar eigen zeggen. In een vervolgstudie zal worden gekeken naar motivaties en barrières om gedrag te veranderen. Milieu Centraal gaat tweejaarlijks aan de hand van het rapport onderzoek doen naar de verschuiving van circulaire consumptie in de ‘Monitor Duurzaam leven’.