Rabobank: impact oorlog op voedselketen groot

Analisten van de bank benoemen met name de impact op prijzen en beschikbaarheid van agrarische grondstoffen (granen, voermais, plantaardige voermais, kunstmest) en gas.

Het directe gevolg van het wegvallen van de export is relatiever. In 2020 werd voor een kleine € 1 miljard aan voedingsmiddelen en agri-producten naar Rusland geëxporteerd of doorgevoerd, aldus de Rabobank. De exporten naar Oekraïne en Belarus zijn aanmerkelijk kleiner. Gezamenlijk vertegenwoordigen de drie landen een kleine 1,5% van de totale wereldwijde exportwaarde van het Nederlandse agro-complex.

Binnen die exportstroom wordt sierteelt het hardst getroffen als deze niet meer kan exporteren naar Rusland. Daarnaast benoemt de bank een aantal andere productstromen: varkensvlees, eendagskuikens, broedeieren, peren of bananen, waarvan tijdelijk een ruimer aanbod op de West-Europese markt kan zijn. Niet al deze producten mogen overigens officieel naar Rusland geëxporteerd worden. Dit vanwege de nog altijd geldende handelsboycot, daterend uit 2014 en een reactie van Rusland op Europese sancties vanwege de annexatie van de Krim. Sommige producten vinden echter toch hun weg naar Rusland via andere landen.

Stijgende gas- en graanprijzen

De Rabobank verwacht dat de snel stijgende gas- en graanprijzen met name glastuinders en voedingsmiddelenproducenten flink in de portemonnee gaan raken. De analisten wijzen er op dat Nederlandse broodbakkers en koekproducenten weliswaar nauwelijks Oekraïens graan gebruiken, maar dat Rusland en Oekraïne samen wel goed zijn voor zo’n 30% van de wereldwijde export van granen. Ook de prijs van (industrie)groenten kunnen omhoog gaan wanneer meer areaal wordt ingezet voor graanteelt.

Vrees voor financiële situatie varkenshouderij

In de primaire landbouw spreekt de bank met name vrees uit voor de varkenshouderij. Door duurder veevoer en kunstmest stijgen de kosten in zowel de veehouderij als akkerbouw. Prijzen hiervan lagen al hoog. In de intensieve veehouderij is voer de grootste component in de kostprijs. Gezien de toch al slechte situatie op de varkensmarkt en overaanbod van varkens vreest de bank dat varkenshouders de hogere kosten niet kunnen doorbelasten naar hun afnemers, in tegenstelling tot wellicht pluimveehouders die in een andere marktsituatie zitten.

Rabobank-specialist Consumer Foods, Sebastiaan Schreijen, verwacht dat supermarkten terughoudend blijven om de hogere kosten in de keten door te berekenen aan de consument. De laatste maanden is dat sowieso al het geval, waardoor voedselprijzen in de winkels nog maar beperkt stegen in Nederland, ondanks flinke inflatie in heel Europa.

Lees meer over gevolgen oorlog Oekraïne op voedselketen