Foto: Hans Prinsen
In dit artikel
Het Europese landbouwbeleid schakelt komende jaren deels over naar ecoregelingen.
Wie aan zo’n regeling meedoet, krijgt een bedrag per hectare voor een managementmaatregel die ook goed is voor de bodem, milieu of klimaat. Een prima idee: geen verplichtingen opleggen, maar gewenst gedrag belonen. Alleen voor wie wil. Meer sturing op doel en minder op middel – iets wat door boeren en economen al langer wordt bepleit.
Eiwitgewassen
Toch zijn er ook mensen die de klok liever achteruit zetten en terug willen naar gekoppelde steun, bijvoorbeeld voor eiwitgewassen. Tal van argumenten worden aangedragen om die teelt te promoten. Zo stoten deze gewassen minder broeikasgassen uit en leveren ze een goede bijdrage aan de bodemvruchtbaarheid. En het past in het kringloop-denken, omdat er nu veel eiwit uit Zuid-Amerika wordt ingevoerd. Die argumenten zijn voor boeren helaas niet overtuigend. Er is weinig animo om die gewassen te telen. We zijn in Nederland gewoon niet concurrerend in veldbonen, soja en erwten. Vandaar het pleidooi dat de overheid helpt het bouwplan vast te stellen middels een gekoppelde steun.
Als regionaal geteelde bonen of lupine daarbij helpen is dat prima, maar dan kun je beter de vraag stimuleren dan het aanbod
De nationale eiwitstrategie voorziet niet in zo’n steun, en wat mij betreft moeten we daar ook niet aan beginnen. De eiwitstrategie moet de consument bewegen om zijn eiwitconsumptie wat te minderen en de verhouding dierlijk/plantaardig eiwit van 60/40 om te zetten in 40/60. En daarbij Nederland ook een vooraanstaande positie in te laten nemen met nieuwe plantaardige eiwitproducten of vleesvervangers. Als regionaal geteelde bonen of lupine daarbij helpen is dat prima, maar dan kun je beter de vraag stimuleren dan het aanbod – voor je het weet is er te veel en belandt het product in het veevoer en dus dierlijk eiwit. Daar hebben we wel genoeg van.
Doelsturing
Voor de bodemverbetering lijkt het me beter vooruit te kijken en een ecoregeling te ontwerpen waarin de ondernemer keuzes kan maken tussen veldbonen, diepwortelende groenbemesters, een dure ploeg of een ruimer bouwplan. Dan blijft de overheid bij doelsturing en mag de ondernemer het middel kiezen dat hem of haar het beste past.
