Supermarkten kunnen eerlijke inkoop niet bewijzen

De Nederlandse supermarkten zetten wel stappen om toeleveranciers meer zeggenschap te geven, maar zijn grotendeels niet transparant hierover. Er is geen beleid om een eerlijke waardeverdeling te realiseren. Dit zorgt ervoor dat voedingsproducenten en boeren nauwelijks inspraak hebben over de prijsonderhandelingen, levertermijnen, productievoorwaarden en kwaliteitseisen.

Geen beleid voor oneerlijke praktijken

Doordat er weinig tot geen zeggenschap is in de keten, stelt Questionmark dat dit impact heeft op arbeiders verder in de keten, voornamelijk in het buitenland. Door de druk om prijzen laag te houden, wordt het risico op onderbetaling vergroot. Bijna alle supermarkten, op Dirk na, geven aan deze oneerlijke praktijken tegen te willen gaan, maar hebben allen geen beleid hiervoor. Vier supermarkten voeren jaarlijks een analyse uit om hoge risico ketens te identificeren. Dit levert punten op in de Superlijst, maar geen van deze supermarkten doet aantoonbaar iets met deze informatie.

Lidl hoogste score

Uit de Superlijst blijkt dat Lidl het best scoort op transparantie en verantwoordelijk met een score van 40,3%. De hoge score is te danken aan de transparantie over hun leveranciers en het ontwikkelen van een klachtenmechanisme voor ketens. Het laagst scoort Dirk, die geen openbare data heeft over transparantie. Uit de gehele lijst, waarin ook gekeken wordt naar arbeidsrechten, kleinschalige boeren en gender, komt Lidl ook als beste uit de bus. Met name op kleinschalige boeren scoort de supermarkt goed, door hun Way to Go-projecten. Ook in het onderzoek van Oxfam Novib ‘Behind the Barcode 2022’ komt Lidl als beste uit de bus als het gaat om het tegengaan van uitbuiting.

Superlijst Sociaal

Dit is de eerste keer dat de Superlijst Sociaal Nederland is gepubliceerd. Eerder verschenenSuperlijst Gezond en Duurzaam van Questionmark. Het onderzoek wordt gebaseerd op openbare publicaties van de supermarkten: Albert Heijn, Aldi, Dirk, Ekoplaza, Jumbo, Lidl en Plus.