Vleestaks gaat niet werken

Een van de ideeën uit die evaluatie is het invoeren van een belasting op vlees. De bedoeling is om mensen er niet alleen toe aan te zetten minder vlees te eten, maar ook om een goede balans tussen de consumptie van dierlijke en plantaardige eiwitten te krijgen. Dat zou zowel bijdragen aan duurzaamheid als aan gezondheid. Het streven is de huidige 60/40-verhouding in 2030 te veranderen in een 50/ 50 verhouding.

Gedragsverandering in eetpatroon

Het kabinet spreekt van een ambitieus doel dat alleen maar kan worden gerealiseerd door een gedragsverandering in het eetpatroon van de gehele bevolking. Daarom moeten supermarkten, horeca en catering en de voedselindustrie van het kabinet ‘hun verantwoordelijkheid nemen’. Dat betekent dat zij het consumenten makkelijker moeten maken om voor duurzame en gezonde voeding te kiezen. Bijvoorbeeld door het veranderen van het aanbod en de plaats die deze producten in de winkel krijgen. Het kabinet wil haar eigen verantwoordelijkheid vooral uitwerken via allerlei belastingmaatregelen: een belastingverhoging op niet-alcoholische (fris)dranken, een suikerbelasting en het verlagen van de btw op groente en fruit van 9 naar 0%. En nu wil het kabinet onderzoeken of belasting op vlees mensen ertoe kan brengen minder vlees te eten.

Signaal is veel te ingewikkeld

Extra belasting legt de verantwoordelijkheid onterecht bij de consument en geeft vooral een negatief signaal af. Is vlees ongezond en niet duurzaam? In dit geval is er echter geen kritiek op de gezondheid of duurzaamheid van vlees, maar op de verkeerde balans tussen dierlijke en plantaardige eiwitten. Dat signaal is veel te ingewikkeld in een land waar mensen moeite hebben om de Schijf van Vijf te begrijpen. Er zijn nu ook al consumenten die een goede balans hebben. Waarom zouden die dan in de toekomst extra moeten betalen voor vlees? Ik denk dat een gedragsverandering niet ontstaat door een belasting op vlees. Een groot deel van de bevolking zal niet minder, maar wel goedkoper vlees kopen. De rest van de bevolking zal er geen biefstuk minder om eten.