Voedselaanbod moet in zijn geheel gezonder

Het aanbod eten en drinken dat consumenten krijgen voorgeschoteld in winkels en horeca is veel te ongezond. Zo’n 80% van het aanbod, de aanbiedingen en de winkelpromoties van supermarkten, valt niet in de Schijf van Vijf. Bijna alles wat de horeca promoot, valt niet onder de noemer gezonde voeding. De verleiding is dus groot om een slechte keuze te maken. Hoewel de voedingsmiddelenindustrie beterschap belooft, zoals in het Akkoord Verbetering Productsamenstelling (AVP) over 2014 tot 2020, gebeurt dat slechts mondjesmaat. Daarop komt van verschillende kanten kritiek. Daarom komt het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport komt in de eerste helft van 2022 met een nieuw systeem om de gehaltes suiker, zout en verzadigd vet in bewerkte voedingsmiddelen te verlagen. Zowel het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), de Consumentenbond als het Voedingscentrum roepen op tot strenge afspraken hierover. Want zonder dergelijke druk geen verandering. Vrijblijvendheid is niet het antwoord.

Afspraken en doelen

“De onlangs gepubliceerde herformuleringsmonitor van RIVM laat zien dat vooral in productgroepen waarvoor een AVP-afspraak is gemaakt een daling is te zien in suiker- en zoutgehaltes”, reageert het Voedingscentrum via een woordvoerder. “Het aantal producten dat voldoet aan het gestelde maximum ligt rond 70%. Dat betreft echter maar een deel van de verkrijgbare producten, omdat de afspraken vaak gemaakt zijn voor specifieke groepen producten. Bovendien blijven de afspraken over verzadigd vet achter.” Scherpere afspraken en doelen zijn dus nodig. Dat is de inzet van het nieuwe systeem van productverbetering, waarvoor een getrapt systeem van criteria per productgroep is ingericht. Alle producten binnen een productgroep komen hierbij in aanmerking voor herformulering. Eerder dit jaar liet RIVM de mogelijke impact zien op de inname van zout en suiker door de afspraken die in 2014 waren gemaakt. Op hetzelfde voedingspatroon scheelt dat gemiddeld 0,5 gram zout (een snufje) per dag en ongeveer twee suikerklontjes (7,5 gram).

Schijf van Vijf

[caption id="attachment_47886" align="alignright" width="400"] Foto: Canva[/caption] “Dit illustreert dat productverbetering alleen niet genoeg is, ook als het wel sneller gaat”, stelt de woordvoerder van het Voedingscentrum. “Mensen moeten vooral gestimuleerd worden gezonder te gaan eten. Dat wil zeggen: meer voedingsmiddelen uit de Schijf van Vijf en minder producten die niet in de Schijf van Vijf staan.” Herformulering richt zich vooral op die laatste categorie, zodat die producten minder ongezond worden. “Het Voedingscentrum vindt daarom dat productverbetering onderdeel moet zijn van een groter pakket aan maatregelen, dat erop gericht is de keus voor gezonde producten in de eetomgeving makkelijker te maken via bijvoorbeeld prijsmaatregelen of het vergroten van het aandeel gezonde voedingsmiddelen.” Het ministerie verkent de mogelijkheden wettelijke verplichtingen en bindende afspraken rondom het voedselaanbod. De uitkomsten van deze verkenning komen begin 2022.