Waarom Jumbo klaagt over vleespromoties

414 pagina’s en 292 klimaatmaatregelen. Ik besluit eens een duik te nemen in het rapport Scherpe Doelen, Scherpe keuzes. Dat rapport werd anderhalf jaar geleden in opdracht van toenmalig minister Jetten opgesteld door een commissie van ambtenaren en wetenschappers. Het rapport staat vol normen, belastingen en randvoorwaarden die de overheid kan stellen om duurzaam gedrag te stimuleren. Noem het de snoepwinkel waaruit huidig klimaatminister Sophie Hermans kan shoppen om de klimaatdoelen uit het hoofdlijnenakkoord te halen.

Het woord supermarkt komt in het hele rapport slechts vier keer voor. Het rapport noemt daarbij als mogelijke maatregel het invoeren van normen voor plantaardige eiwitten. Daarnaast noemt het rapport het invoeren van een consumptiebelasting zuivel en of een consumptiebelasting vlees. Zou het helpen? Al lezend moet ik denken aan overheidsmaatregelen richting de supermarkten die nu al in werking zijn getreden. Soms pakken die verrassend goed uit.

Bier in de supermarkt

Supermarkten zijn namelijk een schoolplein vol kibbelende en krijsende kinderen. Als de hoofdmeester – lees de overheid – duidelijke regels stelt kan dat best voordelig uitpakken. Neem bier in de supermarkt. Stunten met pils was tot voor kort vrij normaal. Het kratje in de aanbieding was immers een fietsenspringer, een lokkertje naar de winkel. Uiteindelijk ‘mocht’ een kratje daardoor niet meer kosten dan €10. Op de grootste bierplas, pils, was door het stunten nauwelijks nog iets te verdienen. Eén flesje speciaalbier leverde zelfs meer marge op dan een heel kratje pils door al dat stuntwerk, zo verzuchtten brouwers én supers.

Alcoholwet

De nieuwe Alcoholwet die sinds 1 juli 2021 van kracht is, stelt dat supermarkten en slijterijen maximaal 25% korting mogen geven op bier en andere alcoholische dranken. Het speeltje van diepe promoties werd de supermarkten ontnomen. Het was om twee redenen een goede maatregel. Supermarkten gingen meer stunten met het gezondere alcoholvrije bier. Ten tweede, supermarkten hielden daarbij de basisprijs voor een krat bier na 1 juli 2021 op hetzelfde niveau als voor ingang van de nieuwe Alcoholwet. Minus de maximale 25 procent korting steeg de omzet behoorlijk. In december dat jaar sprak ik een grote brouwer in een podcast. Hij zat juichend aan tafel, had niks hoeven doen om een heel goed jaar te draaien samen met de supermarkten.

Verbieden van vleespromoties

Zou naar analogie het verbieden van promoties op vlees niet zorgen dat er veel meer gestunt gaat worden met vleesvervangers? Die komen dan voor een lagere prijs op het schap waardoor de acceptatie zal groeien. Supermarkt en boer kunnen dan meer marge vangen op het vlees dat ze wel verkopen. Dat extra geld kan dan weer ruimte geven voor verduurzaming van de vleesketen. Jumbo is – heel dapper – in zijn eentje alvast maar begonnen met het stoppen van vleespromoties.

Ik heb topman Ton van Veen nu al twee keer horen klagen. Van Veen: ‘Andere supermarkten gingen de promoties juist verhogen. Dat gaat ten koste van ons aandeel in vlees. Dat doe ik dus niet zomaar nog een keer. Zo’n stap kan ik me bij wijze van spreken geen drie keer veroorloven.’ Schreeuwt hij niet om een overheid die ingrijpt?