WUR: nieuwe techniek verbetert eiwitvoorziening in de wereld

De wereld moet in 2050 twee keer zo veel eiwit produceren dan nu om alle mensen te kunnen voeden. De klimaatverandering maakt die uitdaging nog groter, zei hoogleraar Remko Boom van Wageningen UR (WUR) deze week op de Food Technology-event in Den Bosch. “Door de opwarming van de aarde gaat landbouwgrond verloren waar we niet langer eiwit kunnen produceren. Daarom is het van belang dat we het eiwit efficiënter uit planten kunnen halen.”

Techniek wordt al toegepast

WUR heeft een nieuwe techniek ontwikkeld die dat mogelijk maakt. Daar is vijftien jaar aan gewerkt. De techniek werkt op basis van elektrostatische droge scheiding. De techniek wordt al toegepast bij de winning van mineralen uit erts, waarbij mineralen, grond en stenen van elkaar worden gescheiden. WUR heeft de toepassing geschikt gemaakt om eiwit uit zaden te halen, zoals erwten, granen en sojabonen. De traditionele technieken maken gebruik van veel water, dat later weer moet worden verdampt om een bruikbaar ingrediënt te krijgen. Boom: “Dat kost veel energie en er lost veel eiwit op in het water waardoor een deel van het eiwit uit de grondstof verloren gaat.”

Grondstof krijgt een elektrostatische lading

Bij de techniek die WUR heeft ontwikkeld, krijgt de grondstof een elektrostatische lading. Boom: “Dat is ongeveer 22.000 volt, maar omdat er nauwelijks een stroom loopt is veel minder energie nodig dan wanneer je water uit een ingrediënt moet halen. Het energieverbruik daalt met zo’n 90% en er is 70% minder water nodig. Dat maakt het eiwit een stuk goedkoper.”

Functionaliteit van de verkregen ingrediënten

De ingrediënten die worden verkregen met de nieuwe techniek hebben andere eigenschappen dan bij de gangbare methoden. Daarom doet WUR verder onderzoek naar de functionaliteit van de verkregen ingrediënten. Boom: “Het heeft een goede verdikking, het schuimt beter en geeft het voedingsmiddel een mooie structuur. Daarmee lijkt het meer op vlees. En het eiwit uit erwten emulgeert beter.”

Eiwitten kunnen van dierlijke en plantaardige oorsprong zijn. Boom heeft op een rijtje gezet hoe efficiënt de verschillende eiwitbronnen zijn. “Bij rundvlees wordt ongeveer 5 tot 10% van het eiwit in het plantaardige voer omgezet in dierlijk eiwit. Bij varkensvlees is de eiwitconversie 12 tot 15%. Pluimveevlees haalt 30%. Insecten zitten rond de 28%. Dat is minder efficiënt dan kip. Maar als insecten worden gevoerd met afval, dan hoeft dat geen probleem te zijn. Bij planten halen we een conversie van gemiddeld 50%. Dat komt omdat veel eiwit bij de huidige winningstechnieken verloren gaat. ”

Meer CO2-uitstoot

Als Boom ook de CO₂-uitstoot er bij betrekt dan verandert de mate van duurzaamheid wel. “De verwerking van plantaardig eiwit veroorzaakt meer CO₂-uitstoot dan bij dierlijk eiwit. Kijkend naar de CO₂-equivalenten die nodig zijn bij de productie en verwerking dan zien we dat lupine en erwten slechter scoren dan kip en maar iets minder dan varkensvlees. Ook gezien de CO₂-uitstoot is het belangrijk dat we de winning van plantaardig eiwit efficiënter maken.”

Er zijn veel minder chemicaliën nodig bij de eiwitwinning

Boom noemt nog een voordeel van de elektrostatische techniek. “Er zijn veel minder chemicaliën nodig bij de eiwitwinning. Hierdoor krijgen voedingsmiddelen een ‘cleaner label’. Dat maakt ze interessanter voor consumenten.”