Zo beschermen groenten en fruit tegen darmkanker

Elk jaar krijgen meer dan 1 miljoen mensen ter wereld de diagnose darmkanker. Een stof die door onze darmen wordt geproduceerd heeft preventieve eigenschappen tegen darmkanker. Een onderzoek naar aspirine als preventief middel tegen deze ziekte legde dat per toeval bloot.

Darmkanker is de op een na meest dodelijke vorm van kanker in Nederland en de op twee na meest voorkomende kanker in België. Risicofactoren om darmkanker te ontwikkelen, zijn volgens de Wereldgezondheidsorganisatie onder meer een dieet dat rijk is aan rood vlees en bewerkt vlees, zoals worst. Andere risicofactoren zijn overgewicht en obesitas.

Van aspirine naar fruit

Aanvankelijk voerden onderzoeker Jayarama Gunaje en zijn team van de South Dakota State University onderzoek uit naar de kwaliteiten van aspirine (acetylsalicylzuur) als preventief middel tegen kanker. Tijdens dat onderzoek ontdekten ze nieuwe aspecten van flavonoïden en dan met name een flavonoïdeverbinding die geproduceerd wordt in de darmen en die darmkanker kan helpen voorkomen.

Flavonoïden komen voor in fruit en groenten, zoals bramen, bosbessen, rode druiven, appels, rode uien, broccoli, granaatappel, aardbeien, abrikozen, rode kool, de schil van aubergine en ook chocolade en thee. De beschermende effecten van flavonoïden waren al langer bekend, maar de onderzoekers hebben nu het mechanisme geïdentificeerd dat aan de basis ligt van die eigenschappen.

Darmbacteriën

“Ons laboratorium zoekt al meer dan tien jaar naar het mechanisme dat aspirine de preventieve eigenschappen geeft om kanker te voorkomen”, zegt Gunaje aan Medical News. “Dat medicijn, dat bijna iedereen in huis heeft, staat erom bekend het aantal gevallen van darmkanker te verminderen.”

“Tijdens het onderzoek naar dit fenomeen voerden we experimenten uit op aspirine-metabolieten en andere derivaten van salicylzuur om hun vermogen om de groei van kankercellen af te remmen te kunnen achterhalen”, zegt hij. Tijdens dat onderzoek ontdekte het team eerder bij toeval dat 2,4,6-trihydroxybenzoëzuur (2,4,6-THBA) – een flavonoïdeverbinding die wordt geproduceerd als darmbacteriën flavonoïden uit fruit en groenten afbreken – de enzymen remt die betrokken zijn bij celdeling.

Bemoedigende resultaten

“Deze bevindingen zijn heel bemoedigend en we durven zelfs te stellen dat 2,4,6-THBA mogelijk bijdraagt aan de kankerpreventieve eigenschappen van flavonoïden. In een latere fase van de experimenten hebben we aangetoond dat 2,4,6-THBA de groei van kankercellen afremt”, zegt Gunaje. Hij voegt eraan toe dat 2,4,6-THBA ‘ook in kleine hoeveelheden aanwezig is in rode wijn’, mogelijk vanwege de afbraak van flavonoïde-verbindingen in druiven tijdens het gistingsproces.

“We hebben al veel geneesmiddelen tegen kanker, maar nog niets om kanker te voorkomen”, zegt hij. “Dat maakt ons zo hoopvol. We geloven dat deze stof dat potentieel heeft.” De wetenschappers zeggen wel dat de eerste bevindingen uit de labotests nog verder moeten worden getest op dieren en in klinische proeven. De resultaten van hun studie werden gepubliceerd in het vakblad Cancers.