‘No Shit’-akkerbouwers Zonnegoed Agrarisch Ondernemer van het Jaar 2022

In het juryrapport wordt Zonnegoed omschreven als een uniek concept met een kringloopgedachte zonder dieren. Bij Joost van Strien en Christiaan Feickens is er geen gebrek aan visie en doorzettingskracht. Hun biologisch-dynamisch bedrijf Zonnegoed is het eerste vegan akkerbouwbedrijf in Nederland. Het concept is erg toekomstgericht.

Anderen inspireren

De veganistische akkerbouwers Joost van Strien en Christiaan Feickens hebben bewust gekozen voor een bedrijfsvoering zonder dierlijke mest. Ze halen alle stikstof op het bedrijf uit compost en binden stikstof in de bodem door de teelt van vlinderbloemigen. De belangrijkste reden voor die keuze is volgens de ondernemers dat er vaak residuen van gewasbeschermingsmiddelen in de aangevoerde dierlijke mest zitten. Ze willen ‘no shit’ op hun bedrijf. Dat bedoelen ze dus in de letterlijke zin van het woord, maar ook geen ‘chemische zooi’. Maar ook hebben de ondernemers ethische bezwaren bij de veehouderij, ze verwachten dat de plantaardige sector meer toekomst heeft.

Joost van Strien hoopt vooral dat de titel ook anderen zal inspireren om op zijn manier te gaan boeren. “Als wij de enige blijven, is het een druppel op een gloeiende planeet,” zei hij vlak na de uitreiking. Bij de prijs hoort een bedrag van € 12.500, de ondernemers hadden er nog niet eens aan gedacht wat ze met dat geld gaan doen.

Kijk de complete uitreiking terug

Landbouwminister Staghouwer: uitdagende tijd

De winnaar werd bekendgemaakt door Henk Staghouwer, minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Hij ziet ook dat het een uitdagende tijd is voor agrarische ondernemers, waar steeds meer van gevraagd wordt, bijvoorbeeld in de huidige economische omstandigheden. Hij roemt de creativiteit en innovatie van de sector om met dat soort problemen om te gaan.

De keuze om de veehouderij helemaal links te laten liggen, is een gedurfde: de jury twijfelt of het concept toekomstgericht is. Maar het bedrijf heeft een duidelijke visie. De juryvoorzitter, LTO’er Sjaak van der Tak, zegt dat de doorslaggevende factor het ondernemerschap is. Ook de marketing van het bedrijf richting de consument maakt het verschil. Na de bekendmaking licht Van der Tak toe: “Dit bedrijf heeft bewezen dat het kan, de bodem als basis voor je bedrijf, zonder dierlijke input. En er zit een verdienmodel onder. Het zou zomaar eens kunnen dat dit een nieuwe beweging in de sector wordt, zoals natuurinclusief of biologisch is. Of het wordt een nichemarkt, maar een succes is het nu al.”

Focus op de bodem

De focus ligt bij Zonnegoed op de bodem, de basis voor productie. In een uitgekiend bouwplan met luzerne en grasklaver als natuurlijke stikstofbinders zoeken de akkerbouwers naar een balans. Een voedselbos dient als trekpleister voor vogels en insecten, en moet door de centrale ligging de ziektedruk verminderen.

De jury ziet dat Zonnegoed zich laat inspireren, en uitdagend innovatief is. Het bedrijf werkt al 15 jaar met onbereden teeltbedden. Van Strien ontwikkelt met collega’s eigen machines. In de steigers staat een hybride trekker. Sinds 2015 past het bedrijf niet-kerende grondbewerking toe. Over vijf jaar hoopt Van Strien met hun vegan geteelde groente onder het merk No Shit een prominente rol in het winkelschap te spelen.

Publieksprijs

In de ogen van het publiek is Vers Vleesboerderij Savelkouls uit Den Bosch (Noord-Brabant) de winnaar. Vers Vleesboerderij Savelkouls heeft een cheque van € 2.500 ontvangen. Het bedrijf kreeg 33% van de stemmen.

Henri en Jolanda Savelkouls hebben de volledige varkensketen op het eigen bedrijf. Ze slachten hun varkens zelf en verwerken het vlees tot allerlei producten, die ze in een eigen winkel verkopen. Ze hebben de afgelopen tijd ook bij hun klanten en social-mediakring gevraagd op hen te stemmen. En met succes, dochter Lieke Savelkouls bedankt iedereen die gestemd heeft op hun bedrijf.

Van der Tak feliciteert de varkensboer dat ze het lef hebben om, ondanks het feit dat vlees af en toe in het beklaagdenhokje wordt geduwd, het verhaal van hun product vertellen.

De andere genomineerden voor de prijzen waren:

• De Zeekraal : Gerben en Jolanda Bakker, schapenhouders met zuivelboerderij in Oosterend (Friesland).

• Beemster Valery: Bram, Willem en Cees Francis, akkerbouwbedrijf in Noordbeemster (Noord-Holland).

• Kievit: Sebastiaan Bos, Kievit biologische groentepakketten en tuinbouw in Katwijk (Zuid-Holland).

Winnaar 2020, Rob Baan, alsnog in het zonnetje gezet

De vorige winnaar, tuinder Rob Baan werd aan het begin van de uitreiking nog even in het zonnetje gezet door Helga van Leur. Hij won in 2020 namelijk de titel van Agrarisch Ondernemer, maar vanwege de coronamaatregelen kon zijn winst toen niet zo groots gevierd worden.

2020 en ook 2021 waren voor Baan, die vooral aan de horeca levert, een pittige periode, het bedrijf liep zo’n € 18 miljoen omzet mis. Desalniettemin blijft hij enthousiast in het ondernemerschap, en verwacht de komende twee jaar het verlies weer goed te maken. Hij blijft zichzelf als duurzaam ondernemer in de kijker spelen. Dat zouden boeren sowieso vaker moeten doen, vindt Baan. “We zijn als sector, als voedingsmakers veel te bescheiden.”

26e editie Agrarisch Ondernemer van het Jaar

Dit is de 26ste editie van de verkiezing Agrarisch Ondernemer van het Jaar. De verkiezing is een initiatief van Boerderij, Groenten & Fruit, Pluimveehouderij en Food & Agribusiness. De verkiezing wordt georganiseerd in samenwerking met de partners ABN AMRO, Nationale Nederlanden, De Heus en Hardeman Veenendaal.